انتقال ۶ رأس گوزن زرد ایرانی از زیستگاه دشت ناز به جزیره اشک

آوای خزر – آزاده بابانژاد: پناهگاه دشت ناز واقع در شهرستان میاندورود در وسعت ۵۵ هکتاری خود زیستگاه ارزشمندی برای تکثیر و پرورش گوزن زرد ایرانی است.

سیاست‌گذاری مناسب در این پناهگاه و تشدید نظارت‌ها و پایش‌ها سبب کاهش تلفات به ویژه در زمان زاد و ولد، همچنین ایجاد محیط امن و بدون استرس، و محدودیت در ورود به این زیستگاه در دوران جفت‌گیری، سبب افزایش جمعیت گوزن زرد در پناهگاه حیات وحش دشت ناز شده است.

به گفته عطاالله کاویان مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران، این منطقه حفاظت‌شده برای نخستین‌بار در سال ۱۳۴۳ با عنوان مرکز تکثیر و پرورش در اسارت گوزن زرد ایرانی فعالیت خود را آغاز کرده است.

او این را هم گفت که در صورت لزوم، با نظر سازمان حفاظت محیط زیست و تاییده سازمان دامپزشکی کشور، تعدادی از گوزن‌ها به سایر زیستگاه‌های کشور ازجمله در ارومیه، فارس و کرمانشاه منتقل می‌شوند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران اعلام کرد: در مجموعه ۵۵ هکتاری پناهگاه دشت ناز و در ظرفیت پرورش ۳۵ تا ۴۰ رأسی گوزن زرد، ۶۸ رأس گوزن نگهداری می‌شوند.

او درباره برنامه انتقال چند رأس گوزن زرد از دشت ناز به پارک ملی دریاچه ارومیه، تصریح کرد: ۶ رأس گوزن زرد شامل ۴ رأُس نر و ۲ رأُس ماده، برابر پروتکل‌های حفاظت محیط زیست و دامپزشکی در سطح سازمانی و دستگاه‌های مقیم، پس از زنده‌گیری به پارک ملی دریاچه ارومیه در استان آذربایجان غربی منتقل شدند.

 

انجام اقدامات نجات گوزن زرد در دهه ۵۰

به گزارش آوای خزر، شاید برای خیلی‌ها این سوال پیش بیاید که انتقال گوزن زرد به سایر زیستگاه‌ها که گاهاً تفاوت اقلیمی با پناهگاه دشت ناز دارند چگونه و براساس چه سیاست‌گذاری‌هایی انجام می‌پذیرد؟

در این باره رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست آذربایجان غربی که خود در برنامه انتقال ۶ رأس گوزن زرد از دشت ناز به ارومیه حاضر بود، می‌گوید: این گونه نادر و بسیار حائز اهمیت، شدیداً در معرض خطر انقراض قرار دارد و ایران به عنوان خاستگاه طبیعی سعی کرده است تا نسل آن را حفظ کند.

امید یوسفی با اشاره به انجام اقدامات نجات در دهه ۵۰ که چند رأس گوزن زرد پس از زنده‌گیری به آلمان منتقل شدند، گفت: باوجود کش و قوس‌هایی که صورت گرفت، اما تکثیر انجام شد و چند رأُس از این گونه را به ایران معرفی کردند.

او ادامه داد: نخستین سایت گوزن زرد نیز در دشت ناز ساری راه‌اندازی شد و کارشناسان وقت در اواخر سال ۱۳۵۷، نهایتا پارک ملی جزیره اشک را نیز شناسایی کردند که شرایط زیستگاهی آن شبیه جنگل‌های زاگرس بوده و دشمن طبیعی نداشته است؛ و از سوی دیگر با وفور آب و علوفه همراه بود، لذا چند رأس گوزن زرد به این جزیره منتقل شد.

این کارشناس مسوول تصریح کرد: دغدغه مهم در آن زمان این بود که ممکن است اقلیم جزیره اشک برای گوزن زرد سرد باشد و به همین دلیل در سال نخست، ۳ رأُس گوزن را از دشت ناز به این مکان انتقال دادند، اما با بررسی‌ها مشخص شد که حیوان توانست خود را با شرایط جدید به‌روز کند و در نهایت نیز از سال ۱۳۶۷ تقریبا هر ساله تعدادی گوزن زرد به جزیره اضافه شدند.

رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست آذربایجان غربی با بیان اینکه پوشش گیاهی و منابع آبی مناسب سبب افزایش جمعیت گوزن زرد در جزیره اشک شده بود، گفت: در اواخر دهه ۸۰ بیش از ۳۰۰ رأُس گوزن زرد در این جزیره زیستمند بودند و به این دلیل که جزیره ظرفیت نگهداری از این‌همه گوزن را نداشت، لذا تعدادی را زنده‌گیری و به سایر زیستگاه‌های مستعد کشور منتقل کردیم.

 

تدوین برنامه نجات گوزن زرد در دهه ۹۰

یوسفی یادآور شد که در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ سازمان حفاظت محیط زیست بر آن شد تا برنامه‌ای جهت نجات گوزن زرد ایرانی از خطر انقراض را تدوین کند، بنابراین این برنامه عمل توسط کارشناسان زبده کشور و کمک کارشناسانی از آفریقای جنوبی مورد بررسی قرار گرفت و پس از تدوین، به استان‌های دارای زیستگاه گوزن زرد، ابلاغ شد.

او ادامه داد: یکی از نظرات کارشناسان این بود که تمام تلاش خود را برای تکثیر یک جمعیت در آن زیستگاه‌ها نگذاریم و جمعیت سایر مناطق را نیز به آن اضافه کنیم تا اختلالات و بیماری‌های ژنتیکی را بتوانیم به حداقل برسانیم. (به این دلیل که احتمال داشت در آینده، چنین مشکلی برای گوزن زرد پیش بیاید)

رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست آذربایجان غربی اعلام کرد: در سال ۱۳۹۷، یک رأس گوزن زرد را از پارک ملی ارومیه به دشت ناز و ۲ رأُس را نیز از دشت ناز به ارومیه منتقل کردیم و امسال نیز ۶ رأس انتقال می‌یابند.

 

 

زیست‌مندی ۳۰ تا ۳۵ گوزن زرد در جزیره اشک

این مسوول درباره شرایط فعلی جزیره اشک و تعداد گوزن‌های زیستمند در این منطقه حفاظت‌شده، اعلام کرد: به دلیل پایین آمدن سطح آب دریاچه ارومیه، جزایر به هم متصل شدند، و اکنون چهار جزیره به وسعت حدود ۶ هکتار از این منطقه حفاظت‌شده در شرایط باتلاقی قرار دارند و نمی‌توانیم نیرو اعزام کنیم تا بررسی میدانی و حضوری داشته باشیم.

یوسفی ادامه داد: البته دوربین‌های مداربسته در جزیره نصب است و تنها در جزیره اشک به وسعت ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار، بین ۳۰ تا ۳۵ گوزن زرد زیست می‌کنند.

او البته این را هم به گفته‌اش افزود که در ساحل دریاچه ارومیه به مساحت ۶ هکتار سایت تکثیر گوزن زرد احداث شده است که ۶ رأس گوزن انتقال داده شده از سایت تکثیر و پرورش دشت ناز را به همین مرکز انتقال و جمعیت مازاد را نیز به جزیره اشک انتقال می‌دهیم.

به گزارش خبرنگار ما، عملیات زنده‌گیری ۶ رأس گوزن زرد ایرانی از دشت ناز، جهت انتقال به سایت تکثیر و پرورش ارومیه با موفقیت انجام شده است.

انتهای پیام/۱۰۰۱/