به گزارش آوای خزر، در نیمه‌ی اول قرن بیستم، پزشکان در تلاش برای درمان افراد، طی شیوع عفونت‌های ویروسی مانند سرخک، اوریون و آنفلوانزا از «سرُم خون افراد بهبودیافته» استفاده می‌کردند؛ مثلاً طی سال 1918 که آنفلوانزای اسپانیایی پاندمی شده بود.
توضیح این اصل نسبتاً ساده است: وقتی یک پاتوژن به بدن حمله می‌کند، سیستم ایمنی، آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کند که به سمت دشمن فرستاده و آن را از بین ببرد. بعد از بهبودی، این آنتی‌بادی‌ها ماه‌ها یا حتی سال‌ها در جریان خون فرد وجود دارند.
از نظر تئوری، انتقال برخی از این آنتی‌بادی‌ها به سایر افراد که درگیر همین ویروس هستند می‌تواند به بدنشان کمک کند تا با بیماری مبارزه کنند. یا انتقال این آنتی‌بادی‌ها به افراد سالمی که در معرض ویروس هستند می‌تواند محافظت موقتی در برابر عفونت ایجاد نماید.
طبق گفته‌ی متخصصان، در طول پاندمی COVID-19 هم که هنوز هیچ واکسن و یا داروی ضدویروسی ساخته نشده است، آنتی‌بادی گرفته شده از بیماران بهبود یافته می‌تواند یک راهکار موقتی برای متوقف کردن آن باشد.
محققان می‌گویند: استفاده از سرم خون افراد بهبود یافته در تعداد محدودی از بیماران طی بحران‌های ویروسی دیگر مانند اپیدمی سارس در سال 2003، اپیدمی آنفلوانزای خوکی در سال 2009 و شیوع مرس در سال 2012 استفاده شده است.
اهداکنندگان خون نگران ابتلا به کرونا نباشند.
گزارش‌هایی که در مورد این تلاش‌ها ارائه شده نشان می‌دهد درمان با آنتی‌بادی، به طور کلی از شدت بیماری در افراد کاسته و نرخ زنده ماندن را افزایش داده بود. اکنون نیز کارشناسان و پزشکان عقیده دارند همین شیوه ارزش بررسی کردن را دارد، چون قبلاً انجام شده و معلوم است حالا هم چگونه باید انجام شود. در واقع برخی متخصصان بر این باورند که این روش تنها گزینه‌ی نزدیک‌مدت برای درمان و پیشگیری کووید 19 است که می‌توان ظرف چند هفته یا چند ماه آینده شروع به کار کرد.
تجربیات پزشکان در این رویکرد محدود به پاندمی‌های ویروسی نیست. آن‌ها به طور منظم از تزریق ایمیون گلوبولین، آنتی‌بادی تصفیه شده و آماده شده‌ای که از خون اهدا شده‌ی انسان گرفته شده، برای درمان یک سری از بیماری‌ها استفاده می‌کنند.
ضمنا، تکنیک‌های مدرن ذخیره‌ی خون که خون را از جهت عوامل عفونی غربالگری می‌کنند، باید در مورد هرگونه از این تاکتیک‌ها در مقابل COVID-19 نیز این اطمینان را بدهند که انتقال خون به شیوه‌ای کاملاً استاندارد و ایمن صورت می‌گیرد.
البته قرار نیست بگوییم پزشکان می‌توانند این رویکرد درمانی را شروع کنند چون این کار باید از طریق سازمان غذا و دارو انجام شود.
هنوز مشخص نیست پروسه‌ای که برای تائید این شیوه درمانی لازم است چگونه خواهد بود. رویکرد بالینی معمول و سنتی که در آن محققان به طور تصادفی افرادی را انتخاب می‌کنند و درمان مورد نظر و دارونما را روی آن‌ها تست می‌کنند، بسیار پیچیده و زمان‌بر است و فعلاً نمی‌توان روی آن حسابی از جهت متوقف کردن پاندمی ویروس جدید کرونا باز کرد.
در واقع متخصصان می‌گویند: به جز پروتکل‌های استانداردی که مورد نیاز خواهد بود، موارد لجستیکی مانند هماهنگی بین پزشکان محلی، بانک‌های خون و بیمارستان‌ها نیز حائز اهمیت است. ما باید پروتکل‌هایی را در دستور کارمان قرار دهیم تا مطمئن شویم که استفاده از سرم‌های خون افراد بهبود یافته هیچ ریسکی ندارد.
متخصصان می‌گویند: آنچه مسلم است استفاده از سرم خون افراد بهبود یافته از ویروس جدید کرونا چیزی است که پزشکان، بانک‌های خون و بیمارستان‌ها می‌دانند چگونه این کار را انجام بدهند و قادر به انجامش هستند؛ اما موقعیتی که در آن قرار داریم شرایطی است که کار را دشوار کرده است.
گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد پزشکان در چین از سرم خون افراد بهبود یافته برای حداقل 245 بیمار مبتلا به COVID-19 استفاده کرده‌اند. جزئیات این گزارش‌ها چندان دقیق نیست اما اطلاعاتی که در دسترس است نشان‌دهنده‌ی بی‌خطر بودن این شیوه بوده و این که از مقدار ویروس در خون بیماران کاسته شده بود.
از موارد دیگری که در مورد استفاده از سرم خون افراد بهبود یافته از کرونا همچنان نامعلوم است می‌توان به این‌ها اشاره کرد: آنتی‌بادی‌های ضد ویروس جدید کرونا تا چه مدت ماندگارند؟ چه مقدار آنتی بادی لازم است تا عفونت درمان شود یا ایمنی ایجاد کند؟
اما آن چه مشخص می‌باشد این است که هر گونه محافظتی، موقتی خواهد بود. استفاده از سرم خون نمی‌تواند جای واکسن را بگیرد. واکسن با تمرین دادن به سیستم ایمنی برای شروع واکنش مناسب نسبت به مهاجم مورد نظر در زمان لازم، تأثیر خود را می‌گذارد که این فراتر از صرفاً استفاده از آنتی‌بادی‌هاست.
و اما افرادی که از COVID-19 بهبود یافته‌اند، چه طور؟ آیا آن‌ها حداقل برای مدتی نسبت به این بیماری مصون هستند؟ گزارش‌هایی از چین و ژاپن وجود دارد که نشان می‌دهد بیمارانی که بدون عفونت اعلام شدند، دوباره آزمایششان مثبت شد. با این حال، متخصصان می‌گویند که این موارد احتمالاً ناشی از خطای آزمایشگاهی است. آن‌ها معتقدند که این مسئله بسیار غیرمعمول است.
