به گزارش آوای خزر، امسال روز جهانی حمایت از کودکان کار با کمپین مجازی راه‌اندازی شده است. هدف از مراسم این روز نگاهی به برخی کانال‌های اصلی در این همه‌گیری است که بر مراحل ریشه‌کنی کار کودکان تأثیرگذار هستند. تقریبا از هر ۱۰ کودک در سراسر جهان یک نفر، کودک کار است. درحالی‌که از سال ۲۰۰۰ تعداد کودکان کار ۹۴ میلیون نفر کاهش یافته، در سال‌های اخیر با کاهش دوسومی همراه شده است. برنامه توسعه پایدار سازمان ملل خواستار خاتمه کار کودکان در همه اشکال آن تا سال ۲۰۲۵ است.
امسال هم وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پیامی به مناسبت روز جهانی مبارزه با کار کودکان بر نگرش بین‌المللی برای حل مسئله کار کودکان تأکید کرد. بخشی از پیام محمد شریعتمداری به شرح زیر است: واقعیت این است که «کار کودک»، پدیده‌ای تاریخی، مسئله‌ای اجتماعی، چندسببی و با ماهیتی پیچیده است که باعث می‌شود این کودکان به‌جای آنکه کودکی کنند، در دام فقر، تبعیض و آسیب‌های اجتماعی بیفتند. در این میان اما، امسال نگرانی جدی‌تری در سطح ملی و بین‌المللی وجود دارد و آن اینکه به دلیل اثرات مخرب اقتصادی، اجتماعی بیماری عالم‌گیر کرونا، از جمله بروز بحران‌های جدی اقتصادی، تشدید فقر، اختلال در سیستم آموزشی، ازبین‌رفتن مشاغل و گسترش اقتصاد غیررسمی، پدیده شوم کار کودک تشدید شود.
رویکرد رسمی و قطعی اینجانب به‌عنوان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در برخورد با این پدیده شوم همواره این بوده که ممنوعیت و محو بدترین اشکال کار کودک موضوعی فوری و بااهمیت است و به‌ویژه در زمانی که بحران کرونا نگرانی‌های جدی برای تشدید آن ایجاد کرده، باید تلاش‌ها و اقدامات همه‌جانبه برای مقابله با کار کودک نیز گسترده‌تر شود. البته همان‌گونه که بارها تأکید کرده‌ام، همه دستگاه‌ها و سازمان‌های مسئول باید در مورد کار کودکان با اتخاذ رویکرد سیاست‌گذاری مشارکتی به مقابله با آن بپردازند؛ چراکه بدون مشارکت همه‌جانبه فعالان، دغدغه‌مندان مدنی، رسانه‌ای و پژوهشگران، موفقیت در این عرصهامکان‌پذیر نیست.
شریعتمداری در بخش دیگری از پیام خود آورده است: «تصویب قانون «اعطای تابعیت ایرانی به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی» که با شکل‌گیری یک ائتلاف همه‌جانبه بین کنشگران مدنی، دانشگاهی و نهادهای حکومتی و نقش‌آفرینی و پیگیری‌های مستمر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صورت گرفت و سبب شد پس از هشت دهه، برای اولین‌بار شرایط قانونی برای کسب تابعیت فرزندان زنان ایرانی مهیا شود، یک تجربه موفق و تاریخی است و نشان داد وقتی «همه با هم باشیم» می‌توان اقدامات اساسی برای دفاع از حقوق گروه‌های محروم و آسیب‌پذیر انجام داد. به دلیل وجود فقر شدید در برخی از کشورهای همسایه، اشکال کار کودک به صورت خشن‌تری در کشور رخ می‌نماید. با توجه به این موضوع و اینکه حقوق کودکان ملیت نمی‌شناسد و یک تعهد انسانی است، باید این نکته را نیز متذکر شوم که حضور کودکان کار از کشورهای مختلف در ایران، ضرورت اتخاذ راه‌های متنوع برای مقابله با این پدیده را با همکاری وزارتخانه‌های کشور و خارجه دوچندان می‌کند». علاوه‌براین، شبکه یاری کودکان کار نیز به مناسبت روز جهانی مبارزه علیه کار کودکان پیامی را صادر کرد. در بخش‌هایی از این پیام آمده است: هنگامی که زنجیری را تحت فشار قرار می‌دهیم، اولین حلقه‌هایی که دچار شکست و ازهم‌پاشیدگی می‌شوند ضعیف‌ترین حلقه‌های آن هستند.
بحران‌های اجتماعی نیز همین‌گونه‌اند، همواره بیشترین صدمات ناشی از بحران‌ها را بی‌دفاع‌ترین گروه‌های اجتماعی (کودکان کار و خانواده‌هایشان) متحمل می‌شوند. ازاین‌رو همه ما به‌عینه شاهد هستیم که اصلی‌ترین هزینه‌های ناشی از پدیده‌هایی مانند بحران آب و خشک‌سالی، آلودگی هوا، جنگ‌ها و منازعات قومی، سیاست‌گذاری‌های غلط و تعطیلی کارخانه‌ها و امثال آن را ضعیف‌ترین گروه‌های اجتماعی پرداخت می‌کنند و این‌بار نیز متأسفانه مانند همیشه است. شیوع کرونا و روند اپیدمیک آن در روزهای آغازین سال ۲۰۲۰، تقریبا تمام صنایع و فعالیت‌های بشری را در سراسر جهان تحت‌الشعاع قرار داد. بسیاری از مشاغل و صنایع به تعطیلی کشانده شده و تاکنون که قریب به شش ماه از پیدایش این پدیده می‌گذرد، همچنان در تعطیلی به‌سر برده و هنوز نتوانسته‌اند فعالیت خود را آغاز کنند. کرونا و تبعات آن، برخلاف میل خود و بدون اینکه بخواهد، بیش از همه زندگی و سرنوشت بی‌دفاع‌ترین گروه‌های اجتماعی را هدف گرفت. تعطیلی طولانی‌مدت مشاغل، اصل بقا برای آن دسته از کسانی را که هیچ‌گونه اندوخته یا تکیه‌گاه مالی نداشتند به مخاطره انداخت. اعمال سیاست‌های نئولیبرالی، در قالب امتیازهای تشویقی به قدرتمندان و صاحبان سرمایه در اکثر کشورهای جهان، جوامع را بیش از هر زمان دیگری دوقطبی کرده و فاصله میان فقر و غنا را عمق بخشیده و امکان تاب‌آوری در شرایط دشوار را برای گروه‌های بسیاری از ساکنان جوامع تقریبا به صفررسانده است.
کرونا و دشواری‌هایی که با خود به همراه آورده، گروه‌های ضعیف اجتماعی، از جمله کودکان کار و خانواده‌های آنان را بیش از گروه‌های دیگر در شرایط ناامیدی، گرسنگی، بیماری و در نتیجه در معرض ستم مضاعف قرار داده و متأسفانه سبب شده امسال در آستانه روز جهانی مبارزه علیه کار کودک شاهد آن باشیم که علیرغم افزایش مخاطرات کودکان، شرایط برای حمایت از آنان توسط تشکل‌های غیردولتی مدافع آنان نیز دشوارتر شود.
این در حالی است که احتمال آن می‌رود به زودی گروه‌های دیگری از کودکان به دلیل بی‌کاری والدین و ازدست‌رفتن منبع درآمدی خانواده، به‌ناچار وارد چرخه کار شوند. ازاین‌رو ضرورت دارد در کنار اهتمام مردمی برای مددرسانی به این کودکان، تمام دستگاه‌های دولتی و قانونی مسئول در زمینه تأمین بهداشت، سلامت و رفاه عمومی نیز تمامی مساعی خود را به کار برده و به سهم خود در کاهش مشکلات آنان بکوشند./شرق
انتهای پیام/۱۰۰۵
