روابط‌عمومی‌های مازندران از سختی‌ها و جذابیت‌های کار خود گفتند

آوای خزر- آزاده بابانژاد: امروز ۲۷ اردیبهشت‌ماه روز روابط عمومی و ارتباطات است. این رویداد بیانگر اهمیت ارتباطات و نقش‌آفرینی روابط عمومی‌ها در پیشبرد اهداف سازمانی و رفع نیازمندی‌های مردم است.

گرچه هنوز جایگاه روابط عمومی نه برای ارباب رجوع بلکه برای برخی مدیران و کارکنان یک مجموعه شغلی نیز هنوز به‌خوبی جانیفتاده است، اما هر سال که می‌گذرد با پیشرفت فناوری و گسترش ارتباطات؛ اهمیت و ضرورت آن بیش از پیش خود را نشان می‌دهد.

تاریخچه روابط عمومی در ایران به سال ۱۳۲۲ باز می‌گردد که اداره‌کل انتشارات و تبلیغات به تصویب هیئت وزیران رسید. ابتدا با نام واحد  Information یا اطلاعات کار خود را آغاز کرد و ترکیبی از اداره‌های مطبوعات، نشریات، فیلم، عکس، تشریفات و کارگزینی بود. در سال ۱۳۲۳ این نام به Public Relation یا روابط عمومی تغییر یافت.

نخستین روابط عمومی نیز در ۱۳۲۷ از طرف شرکت نفت ایران و انگلیس در آبادان و سپس دفتر مرکزی در تهران، و به مرور نیز در اهواز، مسجد سلیمان، کرمانشاه و دیگر مناطق نفت‌خیز کشور راه‌اندازی شد.

امروز در سال ۱۴۰۱ که صحبت می‌کنیم؛ هیچ نهاد و سازمانی نیست که در تشکیلات خود، روابط عمومی نداشته باشد. انجمن روابط‌عمومی ایران نیز به‌عنوان نخستین نهاد مدنی کشور در عرصه ارتباطات اجتماعی سابقه‌ای افزون بر ۵۰ سال دارد. گرچه این واحد نیازمندی‌های خاص خود را می‌طلبد، اما مدیران واقعی روابط عمومی سعی دارند با امکانات موجود، بهترین خروجی از فعالیت‌های مجموعه کاری خود را منتشر کنند.

شب گذشته، با دو هدف؛ یکی تبریک روز روابط عمومی و دوم اینکه روابط عمومی‌های ادارات کل استان مازندران آیا در ساعات غیر اداری نیز پاسخگوی خبرنگاران و ارباب رجوع هستند، با تعدادی از آن‌ها تماس گرفتم. خوشبختانه در انتخاب افراد اشتباه نکردم؛ چه آن‌هایی که پاسخ دادند، چه آن‌هایی که امروز صبح تماس گرفتند و عذرخواهی کردند که در مأموریت بودند و چه آن‌هایی که پیشینه تاریخی در بی‌خبری داشتند.

 

روابط‌عمومی‌ها و سواد رسانه

ابتدا با سخنگوی دولت در مازندران تماس گرفتم؛ آقای مرتضی نوربخش پیام دادند که در جلسه هستند، بالاخره ساعت ۲۳:۳۵ دقیقه مصاحبه انجام شد. از سختی مسوولیت سخنگوی دولت نمی‌گویم چه اینکه ساعت گفتگو و پایان جلسه، خود گویای همه‌چیز است.

او با تبریک این روز به همکاران خود در روابط‌عمومی‌های استان مازندران و خسته نباشید به آنها، باتوجه به اینکه این روز‌ها بیشتر مدیران روابط عمومی به سازمان‌های خود دعوت می‌شوند، از برگزاری همایش بزرگ روابط‌عمومی‌های شهرداری‌ها، فرمانداری‌ها و ادارات کل استان در یکشنبه هفته آینده خبر داد.

مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل استانداری مازندران با اشاره به اهمیت آموزش جهت تخصصی‌تر شدن عملکرد روابط‌عمومی‌ها، از برگزاری دوره‌های آموزشی ماهانه برای این فعالان اطلاع‌رسانی با حضور اساتید کشوری و استانی گفت که هر ماه نیز در یک شهرستان برگزار می‌شود.

او با بیان اینکه "سواد رسانه‌ای" از اهمیت بالایی در عصر رسانه و ارتباطات برخوردار است، از برگزاری دوره‌های آموزشی مجزا برای مدیران گفت، چه اینکه معتقد است؛ مدیر بیگانه با رسانه و ارتباطات در واقع از هنر هشتم بی‌بهره است و نمی‌تواند کارایی مناسبی داشته باشد.

نوربخش همچنین با اشاره به تکلیف مهمی به نام "جهاد تبیین" که رهبر انقلاب همه را به آن دعوت کردند، از بار معنایی خاص این واژه‌ها به‌ویژه "جهاد" گفت که بسیار سنگین بوده و تکلیف مضاعفی را برای فعالان عرصه رسانه و ارتباطات تعیین کرده است؛ چه اینکه وقتی موضوع جهاد پیش می‌آید؛ احکام متفاوتی بر آن مترتب است و هرگونه کنش رسانه‌ای باید به این سمت برود.   

"چرا با اینکه برای آموزش روابط‌عمومی‌ها هزینه می‌شود، اما همراه با تغییرات مدیریتی که شاهد تغییر روابط‌عمومی به طور خاص در سطح ادارات کل هستیم، بار دیگر باید برای افراد جدید هم دوره آموزشی برگزار شود، آیا از نظر شما این هدررفت منابع نیست"، این آخرین سوالی بود که از آقای مرتضی نوربخش پرسیدم.

او پاسخ داد: دیدگاه بجایی است؛ معتقدم این آموزش‌ها را همه کارکنان باید بیاموزند، چون در عصر ارتباطات و رسانه هستیم و هر فردی ناگزیر به یادگیری آنهاست؛ و قطعا آن مدیر روابط‌عمومی در هر واحد دیگری خدمت کند، از این تجربیات در پیشبرد فعالیت‌های خود بهره می‌برد. سعی شده‌است اگر تغییراتی هم ایجاد می‌شود، افراد تخصصی‌تر و حرفه‌ای‌تر وارد روابط‌عمومی شوند.

نوربخش البته این را هم گفت که باوجود تغییرات در سطح فرمانداری‌های استان، اما بیشتر روابط‌عمومی‌ها باتوجه به تجربه‌ای که دارند، همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

 

روابط‌عمومی؛ پُرچالش و جذاب

"کامیار، ولی پور" مدیر همیشه پاسخگوی روابط‌عمومی اداره‌کل حفاظت محیط زیست مازندران، از سختی‌های این مسوولیت گفت؛ او کار روابط عمومی را یک "عشق" توصیف کرد که اگر عاشق و علاقمند به آن نباشی نمی‌توانی در برابر سختی‌ها، تنش‌ها و استرس‌های آن دوام بیاوری مخصوصا در سازمانی مانند محیط زیست که حساسیت‌های خاص خود را دارد.

ولی پور با اشاره به جذاب بودن کار اطلاع‌رسانی و اینکه در دنیای مجازی البته وظیفه روابط‌عمومی را سخت می‌کند، از نقش گوشی‌های همراه به عنوان یک رسانه گفت که خیلی سریع فیلم و عکسی از حوزه محیط زیست دست به دست می‌شود و محیط زیست باید در کوتاه‌ترین زمان پاسخگو باشد.

او با بیان اینکه روابط عمومی هم باید موضوع را برای مردم تبیین کند و هم اطلاعات را به مدیران بالادستی انتقال بدهد و تصمیم‌گیری کند، و البته پاسخگوی تماس‌های بی‌شمار رسانه‌ها باشد، این را هم اضافه کرد که در کنار همه حساسیت‌ها، اما جذابیت‌های خاص خود را دارد و اینکه باید خیلی حرفه‌ای و هنرمندانه وارد عمل بشوی و بهترین تاثیرگذاری را داشته باشی.

این کارشناس روابط عمومی با بیان اینکه شاید بتوان گفت؛ محیط زیست مازندران یکی از پرچالش‌ترین دستگاه‌های کشور به‌ویژه در چند سال اخیر باشد، تاکید دارد که روابط‌عمومی کار هر کسی نیست و حوصله و صبر فراوانی را می‌طلبد و اینکه فرد مسوول باید به‌معنای واقعی، عاشق کارش باشد.

او با توجه به ماهیت آموزشی محیط زیست، از اعتبارات اندک در این بخش هم گفت که گر چه در حوزه کودکان جهت برنامه‌های تلویزیونی و اهدای هدایا به کودکان کار‌های خوبی انجام شده‌است، اما همچنان نیازمند ردیف اعتباری و بودجه خاص برای بخش آموزش هستیم.

ولی پور، ارتباط و تعامل روابط‌عمومی با سمن‌ها و رسانه‌ها به عنوان بازوان محیط زیست و نمایندگان مردم را خوب توصیف کرد که "هر از چند گاهی بنا بر حساسیت‌هایی که اتفاق می‌افتد یا مناسبت‌هایی که داریم، نشست‌های هم‌اندیشی با فعالان تشکل‌های مردمی و رسانه‌ها برگزار می‌شود".

او در پاسخ به این سوال که بهترین خبر محیط زیستی که می‌تواند حال شما را خوب کند چیست، گفت: مهمترین آن در رابطه با میانکاله است که مثلا گفته شود در سال ۱۴۰۱ دیگر آتش‌سوزی‌های میانکاله تمام شده‌است.

 

روابط‌عمومی؛ هم عامیانه، هم علمی

دکتر سیمین بابایی مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مازندران است، از نظر او ارتباط با مردم، دانشجویان، رسانه‌ها، اساتید و طبقات مختلف اجتماعی در این مجموعه، خیلی تخصصی و متنوع است چه اینکه باید با افراد سیاسی و علمی هم در راستای اهداف نظام سلامت در ارتباط باشی تا مسائل به خوبی رفع شود.

او با بیان اینکه داشتن ارتباط قوی با جامعه هدف بهداشت و درمان، در اطلاع‌رسانی و اقناع افکار عمومی بسیار تاثیرگذار است و باید خیلی تخصصی وارد عمل شد، از فعالیت‌های گسترده در این مجموعه گفت؛ اینکه "باید با زبان‌های مختلف اعم از عامیانه و علمی صحبت کنید که هم هیات علمی و هم مردم عادی متوجه شوند، باید خیلی مهارت به‌خرج داد و خیلی هنرمندانه پیش رفت".

دکتر بابایی با بیان اینکه روابط عمومی تازگی‌ها دارد اهمیت خود را نشان می‌دهد و پیشتر خیلی منفعل بود و به آن اهمیت داده نشد، تصریح کرد: مدیران به این باور رسیدند که اطلاعات و ارتباطات در پیشبرد اهداف سازمانی بسیار موثر است، اطلاعات خیلی سریع مخابره و در کل دنیا پخش می‌شود، و به همین دلیل روابط‌عمومی به مرور دارد جایگاه خود را به دست می‌آورد و در حال رشد و حرکت به سمت قله است.

او البته این را هم گفت که هنوز تا رسیدن به قله خیلی راه داریم؛ جایگاه مهمی که می‌تواند در سیاستگذاری‌ها تاثیر داشته باشد.

مدیر روابط‌عمومی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با بیان اینکه فعالان این حوزه در سازمان‌ها و نهاد‌ها در واقع تکیه‌گاهی برای تصمیم‌گیری‌های مهم هستند، تصریح کرد: در حوزه بهداشت و درمان وقتی خدماتی ارائه می‌شود باید آنقدر آن را پیگیری کنیم و از بازخورد‌های متفاوت مردمی اطلاعات به‌دست آوریم که مطمئن شویم مشکل خاصی وجود ندارد و رضایت مردمی به دست آمده است.

 

روابط‌عمومی؛ پُر از تجربه و تنوع

"مرتضی صابریان" مسوول روابط عمومی پارک علم و فناوری مازندران است؛ مجموعه‌ای دانش‌بنیان و خیلی تخصصی که خیلی هم شناخته‌شده نبود، ولی شرکت‌های آن نقش مهمی در ارزآوری کشور دارند. چند سالی است که پارک علم و فناوری مازندران بیشتر بر سر زبان‌هاست و امسال با پیام و شعار رهبری، دانش‌بنیان‌ها و اشتغال دانش‌بنیان خود را نشان داده است.

صابریان، کار روابط‌عمومی را یک کار "دلی" دانست که باید در کنار آن، هنر ارتباط خوب و موثر، درست تصمیم‌گرفتن و به‌موقع واکنش نشان‌دادن را بدانی.

او معتقد است اگر روابط‌عمومی در اختیار مدیر، و معرف شخص باشد و نه سازمان، فعال و پویا نیست، و از نظر او هنوز به آن جایی نرسیدیم که نقش و جایگاه اصلی روابط‌عمومی در هر مجموعه‌ای به خوبی ایفا شود.  

مسوول روابط‌عمومی پارک علم و فناوری مازندران، با اشاره به این مجموعه دانش‌بنیان که ترکیبی از دولتی و خصوصی است، گفت: همین شاخصه، جذابیت کار در کنار دانش‌بنیان‌ها را بیشتر می‌کند.

او با بیان اینکه کار در روابط‌عمومی پر از تجربه و تنوع است، این بخش را اجراکننده تمام برنامه‌ها اعم از نمایشگاه‌ها، و رویداد‌ها با عناوین مختلف عنوان کرد که با وجود افراد متخصص و گرایش‌های متفاوت، هر روز شاهد شکوفایی علمی هستیم و این‌ها بسیار لذت‌بخش است.

صابریان می‌گوید: اگر منابع بیشتری در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان قرار بگیرد آن‌ها می‌توانند نقش موثرتری را در خدمت به جامعه با رفع مشکلات و چالش‌ها ایفا کنند.

 

روابط‌عمومی؛ جذاب‌ترین واحد سازمان

"سید ابوذر حسینی" مدیر روابط عمومی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نیز یکی از روابط‌عمومی‌های موفق مازندران است، از نظر او روابط‌عمومی شغل نیست و کسانی که در صفوف اول مراوده و ارتباط با مردم هستند، این ویژگی خاص را در خود دارند و می‌توانند یک روابط‌عمومی خوب باشند.

او که علاقه به کارش دارد، این مسوولیت را بسیار مهم و در زمره ۱۴ شغل حساس دنیا عنوان کرد که در واقع یک هنر، علم و شاخصه اخلاقی زیبا در ارتباط بین مردم با مسوولان است و سختی‌ها، لطافت‌ها و ظرافت‌های خاصی دارد.

حسینی با بیان اینکه "روابط‌عمومی‌ها چشم، گوش و زبان یک اداره هستند"، معتقد است؛ اینطور نیست که روابط‌عمومی ساعت هفت و سی سر کار بیاید و ساعت چهارده و سی خارج شود؛ و یا در خدمت گروه خاصی باشد، بلکه به معنای واقعی همیشه در صحنه است، پاسخگوی همه اقشار و آیینه تمام‌نمای سازمان متبوع است.

مدیر روابط عمومی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی مازندران معتقد است؛ روابط‌عمومی باید خودش را از جنس مردم بداند و همانگونه که خود دوست دارد با او رفتار کنند و پاسخگوی مطالباتش باشند، خود باید به انتظارات ارباب رجوع پاسخ بدهد و تلاشش این باشد که راهنمای مراجعان برای نتیجه سریع و موثر باشد.

او در پایان با بیان اینکه به طور طبیعی هر سازمانی اهدافی دارد و روابط‌عمومی منفک از سازمان نیست، روابط‌عمومی را پیچیده‌ترین، مهمترین و جذاب‌ترین واحد‌های یک سازمان معرفی کرد که می‌تواند آن مجموعه را با درایت و تلاش‌های خود به اهداف عالیه برساند.

 

روابط‌عمومی؛ در لحظه و دقیق

"ذکریا اشکپور" روابط عمومی مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مازندران و خیلی ساده‌تر، سخنگوی اورژانش ۱۱۵ مازندران است.

او با بیان اینکه بخشی از کار او در ارتباط با خبرنگاران است و همواره سعی دارد پاسخگو باشد، روابط‌عمومی را معرف یک سازمان و پلی بین سازمان و افرادی که انتظاراتی از سازمان دارند توصیف کرد.

از نظر او - که صحیح هم هست- روابط‌عمومی می‌تواند یک سازمان را به تعالی و پیشرفت برساند و یا می‌تواند با عملکرد ضعیف خود به فرش برساند و منفعل کند.

اشکپور از سختی کار روابط‌عمومی گفت؛ اینکه باید همیشه در لحظه و به قول معروف آن‌تایم باشی و اطلاعات از دستت بیرون نرود،  پاسخگویی درست و بجا داشته باشی و اگر اینطور نباشد؛ آن جایگاه مناسب او نیست.

او با بیان اینکه "در کارمان با مصدومان و بیماران سر و کار داریم و معمولا حوادث ویژه‌ای که اتفاق می‌افتد را باید به صورت موثق و دقیق منتشر کنیم"، افزود: "از لحظه‌ای که همکاران مرکز پیام اطلاعات می‌دهند بلافاصله پیگیری من هم شروع می‌شود؛ اینکه حادثه دقیقا کجا بوده، موضوع چه بوده، حتی در تصادفات نوع ماشین، تعداد نفرات با سن و جنسیت، حال عمومی، و تعداد خودرو‌های امدادی از اورژانس و هلال احمر و یا آتش‌نشانی، و در نهایت نام مراکز درمانی و آخرین وضعیت بیمار را رصد می‌کنم".

اشکپور ادامه داد: "کار خیلی حساسی داریم و فقط ارتباط ما با مرکز پیام نیست، بلکه با مصدومان یا تکنسین‌ها هم تماس می‌گیرم تا جزییات را دریافت کنم و خلاصه اینکه با وسواس و حساسیت خاصی اتفاقات را پیگیری می‌کنم".

سخنگوی اورژانس ۱۱۵ مازندران، از امکاناتی که در اختیار واحد روابط‌عمومی قرار دارد نیز اظهار رضایت داشت و این را به گفته‌اش افزود که مدیریت مرکز نیز جویای احوال کارکنان است و خوشبختانه مشکلی وجود ندارد؛ چه اینکه حمایت مدیر سبب دلگرمی کارکنان می‌شود و با اینکه به‌تن‌هایی در بخش روابط‌عمومی فعالیت دارد، اما گاهی اگر نیاز باشد مانند آنچه در سقوط اتوبوس به دره در سوادکوه رخ داده بود، وارد صحنه شده و به همکاران خود کمک می‌کند.

از او پرسیدم که چه خبری حال او را خیلی خوب می‌کند و پاسخ داد: احیای موفقی که همکاران انجام می‌دهند، یا وقتی که جان مریض در لحظه نجات پیدا می‌کند و یا زمانی که همکاران ما در مرکز پیام با مشاوره و راهنمایی درست از طریق تلفن جان مصدوم را تا رسیدن نیرو‌های امدادی به محل حادثه و انتقال به مرکز درمانی، نجات می‌دهند و یا قشنگ‌تر اینکه تولد نوزاد را گزارش می‌کنیم.

 

روابط‌عمومی؛ آیینه تمام‌نمای سازمان

"سید قاسم حسینی" روابط عمومی اداره‌کل بندر امیرآباد است، بندری استراتژیک با منطقه ویژه اقتصادی و اراضی پشتیبانی قابل توجه در حاشیه خزر که همیشه میهمان دارد و هر روز تحولی جدید در آن رخ می‌دهد.

او می‌گوید: "کار ما  شب و روز، تعطیلی و غیر تعطیلی ندارد؛ مثل آتش‌نشان؛ عشق است و اگر عشق نباشد نمی‌توانی خبر و محتوای خوبی تولید کنی، نیرو و کشش عشق است که شما را به سمت این کار سوق می‌دهد که بتوانی عملکرد سازمان را درست به مخاطبان معرفی کنی".

حسینی از سایت بندر امیرآباد به عنوان یکی از به‌روزترین سایت‌های استان مازندران یاد کرد که اخبار و اطلاعات آن تازه و آنلاین و در دسترس عموم و خبرنگاران است.

او که در واقع در یک بنگاه اقتصادی بزرگ فعالیت دارد، با اشاره به بندر استراتژیک امیرآباد که نقطه مراودات کالا بوده و مخاطبان و ارگان‌های خاص با آن سر و کار دارند، و مورد توجه مقامات استانی و صاحب کالا و خدمات و حتی بخش گردشگری است، از برگزاری نشست‌ها و همایش‌های مختلف اقتصادی در استان گفت که پیرو آن حتماً یکی از برنامه‌های برگزارکنندگان بازدید میهمانان از بندر است و لذا روابط‌عمومی باید همیشه آماده به کار باشد.

از نظر او روابط‌عمومی آیینه تمام‌نمای هر سازمان است، مستقیما با مدیر و معاونان ارتباطات تنگاتنگ و قوی دارد، به طور ویژه با معاونان بندری و دریایی همیشه در تعامل است و همچنین با معاونت توسعه و پشتیبانی که زیرساخت‌ها را آماده و هزینه‌ها را تامین می‌کند که رویداد‌ها در زمان مشخص و به بهترین شکل اتفاق بیفتد.

" برای کار حرفه‌ای و تخصصی چه آموزش‌هایی در طول سال به روابط‌عمومی اختصاص داده می‌شود و تا چه اندازه این آموزش‌ها در کار سازمانی کمک‌کار است"؟ این سوال پایانی من از آقای حسینی مدیر روابط‌عمومی بندر امیرآباد بود.

او پاسخ داد: در هر کار و فعالیتی برای نتیجه‌گیری بهتر نیاز به آموزش داریم، باید خود را به‌روز کنیم، همگام با پیشرفت در همه رشته‌ها، روابط‌عمومی هم باید خود را با سازمان‌های بین‌المللی وفق بدهد و دوره‌های آموزشی تخصصی برگزار شود.

حسینی که دیروز و امروز (سه‌شنبه) در تهران و در دوره آموزشی شرکت دارد، و عصر امروز نشست روابط‌عمومی‌ها با وزیر راه و شهرسازی برگزار می‌شود، عنوان کرد: برنامه‌ریزی برای دوره‌های آموزشی را زمستان هر سال برای سال پیش رو مشخص می‌کنیم تا سازمان از اساتید و منابع خوب در این زمینه استفاده کند که در هر بندری مجزا یا به صورت متمرکز برگزار می‌شود.

آوای خزر: ۲۷ اردیبهشت‌ماه روز روابط‌عمومی و ارتباطات را به فعالان این حوزه‌های مهم که هر روز بر اهمیت کار آن‌ها افزوده می‌شود، تبریک می‌گوییم و انتظار داریم که روابط‌عمومی‌ها به‌معنای واقعی روابط‌عمومی باشند و به طور ویژه در ارتباط با رسانه‌ها، تفکر جزیره‌ای و سنتی را کنار بگذارند و اطلاعات را در اختیار همه رسانه‌ها قرار بدهند.

انتهای پیام/۱۰۰۱/ آزاده بابانژاد/