به گزارش آوای خزر،این اتفاق تمام کشورهای همسایه خزر را درگیر کرده و این دریاچه را با تهدید جدی مواجه می‌کند.دریاچه خزر دارای نوسانات بلندمدت، میان‌مدت و سالانه است و در فصول مختلف براساس میزان بارندگی‌ها و ذوب شدن یخ‌ها، سطح دریاچه تغییرکرده و حتی تا 20سانتی‌متر بالا می‌آید.
آب دریاچه خزر آخرین مرتبه در اوایل دهه 80بالا آمد و پس از آن شروع به پایین رفتن کرد. اما 5سال پیش آب خزر باید دوباره افزایش می‌یافت و به حالت قبل بازمی‌گشت که این اتفاق نیفتاد و آب خزر همچنان پایین ماند. گرمایش جهانی و احداث سد 2عامل مهم دراین اتفاق است.
سدهای متعدد جان خزر را گرفته‌اند
بخش اعظم آب دریاچه خزر از رودخانه ولگا در روسیه تامین می‌شود. در شمال رود ولگا زمین‌های یخ‌‌زده‌ای وجود دارد که در سال‌های اخیر به‌دلیل افزایش گرمایش جهانی، یخ‌ها ذوب شده و این نقاط به زمین‌های کشاورزی تبدیل شده است.
توسعه کشاورزی در این بخش، طی 2 دهه اخیر موجب افزایش سد بر رودخانه ولگا شد.محمدرضا فاطمی، متخصص اکوبیولوژی دریا که به‌ویژه در حوزه دریای خزر به پژوهش و مطالعه پرداخته به همشهری می‌گوید: «بررسی تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که 40سد بر رودخانه ولگا احداث شده که به کاهش آب ورودی خزر از طریق ولگا منجر شده است.»
او می‌گوید: 25درصد آب شیرین ورودی به خزر هم که از رودخانه‌های ایران، ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان تامین می‌شود به‌دلیل احداث سد در این کشورها، کاهش یافته، اما نقش رود ولگا بسیار بیشتر است.عامل دیگری که دریاچه خزر را با کاهش سطح مواجه کرده، مسئله گرمایش جهانی و تبخیر آب از سطح دریاست که منجر به از دست رفتن بخشی از آب خزر می‌شود.
2 عامل سد و گرمایش و تبخیر در دراز‌مدت اثر قابل توجهی بر خزر گذاشته و به‌دلیل دریاچه و بسته‌بودن خزر و عدم‌دسترسی به آب‌های آزاد، این تأثیرات قابل‌توجه بوده وخزر را به‌طور جدی تهدید می‌کند.فاطمی می‌گوید:
« بررسی مدل‌ها از وضعیت دریای خزر نشان می‌دهد که آب خزر دیگر بالا نخواهد آمد و همچنان با کاهش مواجه خواهد شد و با این روند تا 100سال دیگر خزر خشک می‌شود و از بین می‌رود.»
بیشترین پسروی خزر در استان گلستان است
عمق دریای خزر در سواحل ایران حدود یک‌هزار متر است و نسبت به دیگر کشورهای همسایه خزر، از بیشترین عمق برخوردار است. به همین دلیل، کمترین پسروی در سواحل ایران و بیشترین پسروی در سواحل روسیه و قزاقستان رخ داد. محمدرضا فاطمی، متخصص اکوبیولوژی دریا می‌گوید: درایران، بیشترین میزان پسروی دریا در استان گلستان رخ خواهد داد و این اتفاق در شهرهایی که کانون‌های جمعیتی شمال کشور را تشکیل می‌دهند به میزان کمتری به وقوع خواهد پیوست.
به گفته او، طی سال‌های اخیر خلیج گرگان و تالاب گمیشان با پسروی آب دریای خزر مواجه شده‌اند که به وضوح قابل مشاهده است و در نهایت تالاب‌های شمالی ایران از جمله تالاب انزلی را از دست خواهیم داد.فاطمی تأکید می‌کند: تکامل حوضه آبریز در طول میلیون‌ها سال رخ می‌دهد و نمی‌تواند در برابر تغییرات ناگهانی و شدید، تاب بیاورد و به همین دلیل به مرور بسیاری از موجودات در این پیکره آبی از بین خواهند رفت./روزنامه همشهری
انتهای پیام/1005
