شوخ طبعی کردن در کلاس های مجازی سخت تر است!

هرگز نمی توان شوخ طبعی را به چیزی که در همه جا و در مورد همه جواب یکسانی می دهد تقلیل داد. شوخ طبعی به عنوان پدیده ای که بیشتر هنر است تا علم، به مجموعه ای مدام در تغییر از شرایط و خصوصیات شخصیتی بستگی دارد که کلید اصلی بقای آن محسوب می شود. بر همه ما به عنوان معلم است که از شوخی کردن دست برنداریم، البته اگر تا به حال آن را فراموش نکرده باشیم!

به گزارش آوای خزر، اجبار به آموزش مجازی به دلیل همه گیری کرونا مباحث زیادی را باعث شده که بیشتر آنها بر جنبه های منفی این پدیده بر یادگیری تمرکز دارد. اما نکته ای که کمتر به آن پرداخته شده - اما به اندازه سایر جنبه ها اهمیت دارد- این است که آموزش از راه دور چه تاثیری بر استفاده معلمان از شوخ طبعی گذاشته است.
محققان توضیحات مختلفی برای استفاده انسان ها از شوخ طبعی داده اند. من به عنوان کسی که بیشتر از 30 سال است در امور مربوط به آماده سازی و پیشرفت حرفه ای معلمان شاغل و بازنشسته مشارکت داشته ام، معمولا در معرض این پرسش قرار می گیرم که آیا استفاده از شوخ طبعی در آموزش موثر است یا نه. چندین دهه تحقیق و کنکاش تردید اندکی در این باره باقی گذاشته: بله، پاسخ به این سئوال مثبت است. از جمله مزایای شوخ طبعی این است که می تواند در ایجاد یک فضای یادگیری مثبت نقش داشته باشد، یادگیری را افزایش دهد و کاری کند تا دانش آموزان انگیزه بیشتری برای یادگیری پیدا کنند.
اصلا موضوع خنده داری نیست
همه گیری کرونا باعث نشده که دیگر در کلاس های درس از مزایای شوخ طبعی بی نیاز شده باشیم. با این حال برخی اساتید در خلال گفتگوهایی که برای نگارش این مقاله با آنها داشته ام، به من گفته اند وقتی دانشجویانشان را به جای کلاس درس واقعی روی نمایشگرها می بینند، استفاده از شوخ طبعی برای آنها سخت تر می شود.
آنت تریروایلر استادیار علوم زیست محیطی می گوید که در تابستان 2020 کمتر از شوخ طبعی استفاده کرده، به این دلیل که احساس می کرده کلاس های آنلاین خود را گویی مقابل «مخاطبانی بی جان برگزار می کرده است.»
خود من نیز در کلاس های مجازی ام متوجه همین مسئله شده ام. وقتی در این کلاس ها تکه ها و حکایت هایی را تکرار می کنم که در کلاس های حضوری معمولا باعث خنده دانشجویان می شوند، با حالتی مواجه می شوم که انگار آنها را با دیوار در میان گذاشته ام!
این چالش چیز جدیدی نیست. اساتید روانشناسی مثل فرانک لوشاویو و مارک شاتز بخشی از اولین تحقیق خود را در مورد استفاده از شوخ طبعی در کلاس های آنلاین در سال 2006 منتشر کردند. امروز نیز نظر هیچ کدام آنها در مورد این تفاوت کلیدی بین آموزش رو در رو و آموزش از راه دور تغییر نکرده است.
لوشاویو می گوید: «معمولا شوخ طبعی کردن در یک کلاس متعارف ساده تر است.» اما به پنج دلیل می توان توضیح داد که چرا شوخ طبعی کردن در فضای آموزش از راه دور سخت تر است.
1.گم کردن سرنخ ها
شوخ طبعی ماهیتا امری اجتماعی است. به عبارت دیگر وقتی شوخ طبعی اتفاق می افتاد که افراد با هم تعامل دارند. به همین دلیل بذله گویی موفقیت آمیز به این بستگی دارد که افراد بتوانند سرنخ های مفهومی را تشخیص دهند. این سرنخ ها شامل ژست، حالات چهره و وضعیت بدن می شود. بعلاوه درک شوخ طبعی به عوامل دیگری مثل شدت، سرعت و آهنگ صدای شخص نیز بستگی دارد. آموزش از راه دور کار تشخیص یا درک این نوع سر نخ ها را سخت تر می کند.
استفن هیرن استاد دین شناسی که دو دهه است کلاس های آنلاین برگزار می کند، از این شکایت دارد که مخاطبین در نمایشگرهای خود معمولا زبان بدن و دیگر راه های انتقال شوخ طبعی را متوجه نمی شوند یا نمی توان آنها را دید. به گفته هیرن این یکی از دلایلی است که در کلاس های متعارف «احتمال همراهی کردن دانشجویان با شوخ طبعی معلم بیشتر می شود.»
2.مشکلات فنی
کیفیت ضعیف ارتباط صوتی و تصویری می تواند صدا و تصویر یک معلم و همچنین واکنش های دانشجو را بیشتر تحریف کند. همانطور که مارک شاتز استاد روانشناسی و نویسنده کتابی در مورد رازهای نگارش کمدی اشاره می کند: «پلتفرم های مجازی چرخه بازخورد که کار هدایت گزینش و انتقال شوخ طبعی را بر عهده دارد از بین می برد یا به حداقل می رسانند.»
برای بدتر شدن اوضاع عده ای از دانشجویان ترجیح می دهند از تلفن های همراه- با آن نمایشگرها و بلندگوهای کوچکشان- استفاده کنند یا فقط از طریق آن می توانند به اینترنت متصل شوند. مشکل این است که در این صورت کلمات جویده می شوند و حرکات چهره حالتی حداقلی پیدا می کنند و دیگر به خوبی در نمایشگر تلفن های همراه قابل تشخیص نیستند.
3.کم شدن از سرایت پذیری خنده
از یک نظر شوخ طبعی عملی اجتماعی است. ما برای تایید اینکه چیزی بامزه هست یا نه، اغلب به واکنش های ظریف و نه چندان ظریف دیگران اتکا داریم. وقتی فقط دانشجویان معدودی می توانند یا می خواهند در خلال یک کلاس آنلاین تصویرشان دیده شود، چنین چیزی غیرممکن می شود. بعلاوه شنیدن صدای خنده یک نفر دیگر می تواند زمینه لازم را برای لبخند زدن یا خندیدن ما فراهم کند. کمدی های تلویزیونی به همین دلیل است که از شگرد پخش صدای خنده استفاده می کنند، چون با این کار می توانند تماشاچیان را وادارند تا به واکنش های مطلوب آنها دست بزنند.
در آموزش راه دور، به خصوص اگر دانشجویان دوربین هایشان را خاموش کرده باشند، این نوع از واکنش های مطلوب اغلب غایب است. اندرو بارنهیل استادیار خدمات اجتماعی نیز در کلاس های پاییز گذشته خود متوجه این مسئله شده بود. او می گوید: «دانشجویان قادر نبودند مثل کلاس های حضوری، نسبت به واکنش ها یا سخنان دیگران بارخورد نشان دهند.»
در مسئله ای مرتبط با این موضوع، تاخیر در رسیدن صدا- پدیده ای تقریبا شایع در آموزش از راه دور- می تواند باعث شود که معلم و دانشجو با کمی تاخیر حرف های یکدیگر را بشنوند. بارنهیل می گوید: «همین تاخیر اندکی که به نسبت تعامل رو در رو در فضای آنلاین اتفاق می افتد، می تواند تفاوت ایجاد کند.»
4.وقتی دوربین روشن است خنده فروخورده می شود
تحقیقات در مورد شوخ طبعی مسئله دیگری را هم نشان می دهد. در یک مطالعه از شرکت کنندگان هنگام تماشای تکه هایی از کمدی های تلویزیونی پر بیننده به طور آشکار یا پنهانی فیلمبرداری می شد. وقتی آنها از حضور دوربین آگاه بودند کمتر می خندیدند. در یک کلام حضور دوربین یک عامل بزرگ شادی کش بود.
5.وجود عوامل بیش از حد حواس پرتی
حواس پرتی- این دشمن شوخ طبعی- در کلاس های آنلاین یک قاعده است نه استثنا. افراد در پس زمینه رفت و آمد می کنند و سر و صدای فریاد بچه ها از بیرون شنیده می شود.
فیونوئلا داربی هاجنز استاد انگلیسی است می گوید: «تقریبا در تمام جلسات آنلاین او قطع شدن روال تدریس مکرر رخ می دهد.» برای او و بسیاری دیگر رایج ترین کسانی که صحنه را به اشغال خود در می آورند کودکان و حیوانات خانگی هستند.
دبلیو.سی فیدلز کمدین به عنوان کسی که چنین اتفاقی را همیشه تجربه کرده، به کسانی که در صنعت سرگرمی کار می کنند توصیه می کند که هرگز با حیوانات یا کودکان کار نکنند، چون آنها توجه دیگران را به خود پرت می کنند.
6. واپسین خنده؟
گذشته از روزگار سخت و جماعت هایی که سخت تر می خندند، هنوز خیلی زود است که برای حذف شوخ طبعی در آموزش از راه دور دست ها را بالا برد. چالش پیش روی معلمین نه تنها سازگار کردن خود با فناوری های جدید بلکه درک این است که اصولا چه عاملی باعث می شود که چیزی از نظر دیگران بامزه و سرگرم کننده بیاید.
هرگز نمی توان شوخ طبعی را به چیزی که در همه جا و در مورد همه جواب یکسانی می دهد تقلیل داد. شوخ طبعی به عنوان پدیده ای که بیشتر هنر است تا علم، به مجموعه ای مدام در تغییر از شرایط و خصوصیات شخصیتی بستگی دارد که کلید اصلی بقای آن محسوب می شود. بر همه ما به عنوان معلم است که از شوخی کردن دست برنداریم، البته اگر تا به حال آن را فراموش نکرده باشیم!
نویسنده: اسکات هندرسون (Scott Henderson) استاد آموزش در دانشگاه فورمن
منبع: https://b2n.ir/n69323