آوای خزر - مرتضی ابراهیمی: حمل و نقل از جمله بخش های زیربنایی اقتصاد به شمار می رود كه فرآیند توسعه اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد و پایه مبادله های بازرگانی و كلید توسعه اقتصادی و اجتماعی است. از این رو بخش حمل و نقل را باید یكی از مؤلفه های اصلی در تشخیص جوامع رشد یافته دانست.
در این میان عامل انسانی به عنوان مهمترین مقوله در ایجاد آن نقش دارد . از این رو ایمنی حمل و نقل نیازمند عزمی ملی و نهادینه شدن فرهنگ آن در جامعه است.
ایمنی از عوامل مهم و تاثیرگذار در حمل و نقل است كه از یك طرف اطمینان شبكه حمل و نقل كشور را بالا می برد و از طرفی نیز باعث توسعه اقتصادی می شود.
امروزه كشورهای توسعه یافته دارای زیرساخت های مناسب حمل و نقل و به دنبال آن ایمنی در انواع عرصه های هوایی، جاده ای، دریایی و ریلی هستند كه نشان از توجه دولت ها به حمل و نقل و اختصاص اعتبار كافی به آن دارد.
صنعت حمل و نقل در ایران نیز در دوره های مختلف با فراز و فرودهایی همراه و هدف اصلی آن، تلاش برای رسیدن به جایگاهی مطلوب بوده است. با توجه به موقعیت راهبردی كشور در منطقه، ایجاد نظام حمل و نقل كارآمد اهمیت ویژه ای دارد كه برای رسیدن به این جایگاه بایستی به امنیت در این صنعت توجه ویژه ای داشت.
بهره مندی از شبكه جاده ای و ریلی در كنار بندرهای اقیانوسی، دارا بودن منابع انرژی و سوخت ارزان نیز از دیگر نقاط قوت حمل و نقل ایران به شمار می رود. در كنار این مزایا با وجود نقاط مثبت منحصر به فرد، حمل و نقل در ایران متناسب با توانایی های بالقوه خود باید توسعه پیدا كند، این مهم می تواند از بخش های دیگر اقتصادی نیز مزیت زایی كند.
حمل و نقل ایران در حوزه های مختلف بر عهده وزارت راه و شهرسازی قرار دارد اما موضوع ایمنی در آن به صورت كامل اجتماعی است . یعنی اینكه بخشی از لوازم ایمنی در حوزه سخت افزاری به وزارت راه و شهرسازی مربوط می شود. برای نمونه این وزارتخانه باید مقوله جاده سازی را بر پایه معیارهای فنی و مهندسی شده انجام دهد زیرا جاده عنصر ایمنی در حمل و نقل است. همچنین صنعت خودروسازی باید برای ساخت خودرو از استانداردهای جهانی در ساخت و ساز استفاده كند اما مهمترین و تاثیرگذارترین عامل در ایمنی عامل انسانی محسوب می شود كه اثر آن بیش از 70 درصد است.
دستگاه های مختلف نیز در ایمنی حمل و نقل اثرگذار هستند زیرا انسان به عنوان مهمترین عامل ایمنی در جامعه ای زندگی می كند كه تمام دستگاه ها در فرهنگ پذیری او موثر هستند. از این رو انسان باید فرهنگ ایمنی در حمل و نقل داشته باشد و این فرهنگ نیز در جامعه شكل می گیرد و تا زمانی كه در سیستم حمل و نقل و رانندگی در جامعه به جای فرهنگ تعامل ، فرهنگ تقابل حاكم باشد نمی توان انتظار داشت كه ایمنی نیز رعایت شود.
سازمان های مردم نهاد نیز در ایجاد فرهنگ رانندگی نقش مهم و تاثیرگذاری دارند. یعنی باید به این نهادها اجازه داد تا در حوزه ایمنی فعالیت كنند و موضوع ایمنی از شعار دولتمردان به شعار مردمی تبدیل شود تا افكار عمومی در جامعه به ایمنی به عنوان یك موضوع مهم و تاثیرگذار در حمل و نقل توجه داشته باشد در این صورت می توان انتظار داشت، این مساله به خودی خود در جامعه نهادینه شود. در كشورهای توسعه یافته و صنعتی به سبب اینكه مردم بیشتر از حاكمیت به ایمنی توجه می كنند توانسته اند آمار تصادف های جاده ای را به میزان بالایی كاهش دهند.
سروان مرتضی ابراهیمی کارشناس عالی تصادفات و امور فنی
انتهای پیام/1000/
