به گزارش آوای خزر، لیست تیم ملی برای سرخابی های پایتخت هیجانی متفاوت دارد. از آن جا که همیشه بیشتر بازیکنان ملی پوش بین استقلال و پرسپولیس تقسیم می شدند همیشه این کل کل بین طرفداران این دو تیم وجود داشته است که کدام یک از دو تیم بازیکنان بیشتری در تیم ملی دارد؟ آمار و ارقامی که حضور تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی نشان می دهد گویای این ماجراست که در ادوار مختلف آبی های بیشتری پیراهن تیم ملی را پوشیده اند، اما قظعا تصمیماتی که کی روش می‌گیرد می تواند کفه ترازو را به سمت قرمزپوشان ببرد.
در اردوی های آماده سازی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر پرسپولیسی ها از بین ۱۶ بازیکن حاضر، 5 نفر را تشکیل می دهند که این نشان دهنده تاثیر بالای آن ها در این دوره است، علیرضا بیرانوند، مرتضی پورعلی‌گنجی، میلاد سرلک، وحید امیری و مهدی ترابی قرمزهایی هستند که در اردوی های پایانی تیم ملی حاضر هستند و این در شرایطی است که از استقلال فقط سه بازیکن یعنی، حسین حسینی، روزبه چشمی و ابوالفضل جلالی حضور دارند. این یعنی به احتمال زیاد پس از پایان یافتن جام جهانی ۲۰۲۲ قطر آمار و ارقام دوره های گذشته برای پرسپولیسی ها و استقلالی ها تغیر خواهد کرد.
نخستین جام جهانی ایران و نخستین گل برای یک استقلالی
در سال ۱۹۷۸ تیم ملی ایران برای اولین بار در جام جهانی حاضر شد و این اتفاق هر جهت هیجان و استرس خاص خودش را داشت. ملی پوشان فوتبال آن زمان برای اولین بار در حال و هوای جام جهانی قرار می گرفتند و مردم و هوادارن هم احساس خاصی را تجربه می کردند.
ناصر حجازی، رسول کربکندی، بهرام مودت دروازه بان ، جواد الله وردی، آندرانیک اسکندریان، نصرالله عبداللهی، علیرضا قشقاییان، حسین کازرانی، حسن نظری، محمد شجاعی، ایرج دانایی‌فرد، حسن نایب آقا، علی پروین، ابراهیم قاسمپور، محمد صادقی، مجید بیشکار، غفور جهانی، حسین فرکی، بهتاش فریبا ، ناصر نورایی، حسن روشن و حمید مجدتیموری ترکیب تیم ملی در نخستین جام جهانی ایران را تشکیلی می دادند. قطعا در آن دوره بازیگنان استقلال و پرسپولیس نقش بسیار مهمی را برای تیم ملی ایفا می کردند و یک جورهایی آچار و فرانسه تیم ملی بودند.
آندرانیک اسکندریان، حسن نظری، حسن روشن و ایرج دانایی‌فرد بازیکنان بودند که از جمع نفرات تیم استقلال در فهرست تیم ملی حضور داشتند و علی پروین و جواد الله‌وردی هم ۲ پرسپولیسی حاضر در جام جهانی ۱۹۷۸ بودند تا در اولین جام جهانی، تعداد بازیکنان استقلالی نسبت به رقیب سنتی‌شان بیشتر باشد.
ایران در اولین بازی خود مقابل هلند با نتیجه سنگین ۰-۳= کشست خورد که دو گل از سه گل هلند از روی ضربات پنالتی به ثمر رسید. تیم ملی در بازی دوم خود برابر اسکاتلند شگفتی آفرید ، و با گل دانائی‌فرد استقلالی به نتیجه تساوی ۱–۱ دست یافت تا ایران هم نخستین گلش در بازی‌های جام جهانی را به ثمر برساند و هم نخستین امتیازش را کسب کند. گل اسکاتلند در این بازی نیز از روی اشتباه مدافع ایرانی آندرانیک اسکندریان ثبت شد. جالب این جاست که در هر دو گل زده شده در بازی یک ساتقلالی و یک پرسپولیسی نقش ایفا کردند. بازیکنان ایران بازی سوم خود را به رغم نمایش خوبی که ارائه دادند با نتیجه سنگین ۱-۴ به پرو واگذار کردند. تنها گل ایران را حسن روشن به ثمر رساند. بدین ترتیب نخستین حضور ایران در جام جهانی با دو گل زده، هشت گل خورده و یک امتیاز به پایان رسید. در مسابقات جام جهانی سرمربی و کاپیتان تیم ایران به ترتیب حشمت مهاجرانی و علی پروین بودند. قطع به یقین نقش واضح سرخابی ها در نتایج کسب شده توسط تیم ملی در نخستین حضور رسمی اش در جام جهانی مشخص است.
جام جهانی ۱۹۹۸ و خاطرات ماندگار بازی قرن
دومین حضور ایران در جام جهانی به جام جهانی ۱۹۹۸ بر می گردد، جایی که ستارگان پرسپولیس و استقلال و مخصوصا قرمز ها بخش اعظم تیم ملی را تشکیل می دادند. ایران به همراه آلمان، یوگسلاوی و آمریکا در یک گروه قرار گرفت و احمدرضا عابدزاده (کاپیتان)، مهدی مهدوی‌کیا، نعیم سعداوی، محمد خاکپور، افشین پیروانی، کریم باقری، علیرضا منصوریان ، سیروس دین‌محمدی، حمید استیلی، علی دایی، خداداد عزیزی، نیما نکیسا، علی لطیفی، نادر محمدخانی، علی‌اکبر استاداسدی، رضا شاهرودی، جواد زرینچه، ستار همدانی، بهنام سراج، مهدی پاشازاده،مهرداد میناوند، پرویز برومند اعضای تیم ملی بودند.
نکته آن جاست که در تصمیمی جالب نام ۷ بازیکن پرسپولیس در فهرست تیم ملی برای حضور در جام جهانی قرار گرفت، احمدرضا عابدزاده، نیما نکیسا، افشین پیروانی، نعیم سعداوی، مهدی مهدوی‌کیا، رضا شاهرودی و مهرداد میناوند به تیم ملی دعوت شدند تا ساختار دفاعی تیم ملی سرخ شود. هم چنین ۴ بازیکن از جمع آبی‌پوشان پایتخت با نظر جلال طالبی در آن دوره از جام جهانی حضور داشتند. از پرویز برومند در خط دروازه تا مهدی پاشازاده، جواد زرینچه و علیرضا منصوریان تا در مجموع، ۷ پرسپولیسی و ۴ استقلالی در جام جهانی ۱۹۹۸ در فهرست ایران حضور یابند.
ایران در بازی اول در مقابل یوگسلاوی با نتیجه ۰–۱ بازنده شد یوگسلاوی تنها از روی ضربه آزاد سینیشا میهایلوویچ که درون دروازه نیما نکیسا دروازه‌بان دوم ایران جای داد، توانست برتری را از آن خود کند.
در روز ۳۱ خرداد ۱۳۷۷ و در ورزشگاه ژرلان شهر لیون تیم ملی توانست نخسین پیروزی خود در مسابقات جام جهانی را به دست آورد. ایران با نتیجه ۱–۲ تیم ملی آمریکا را مغلوب کرد. برای تیم ملی حمید استیلی و مهدی مهدوی‌کیا گل زدند. استیلی بعد از به ثمر رساندن گلش از شدت خوشحالی گریه کرد و این گل بعدها گل قرن نامیده شد. تصویر خوشحالی تاریخی او در پوستر جام جهاین ۲۰۲۲ قطر هم وجود دارد. این بازی به دلیل روابط ویژه ایران و آمریکا از نظر سیاسی بسیار حساس شد و حتی از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا سیاسی‌ترین بازی جام جهانی نام گرفت.این بازی با القاب دیگری همچون بازی قرن و مادر تمام بازی‌ها نیز معرفی شده.
سومین و آخرین بازی ایران در برابر آلمان و در شهر مون‌پلیه برگزار شد و با نتیجه ۰–۲ به سود آلمان خاتمه یافت.
جام جهانی ۲۰۰۶ و ترازو به سمت آبی ها
تیم ملی ایران برای سومین بار با سرمربی گری برانکو ایوانکوویچ راهی آلمان شد و نام ابراهیم میرزاپور، وحید طالبلو، حسن رودباریان، سهراب بختیاری‌زاده، یحیی گل‌محمدی، رحمان رضایی، حسین کعبی، امیرحسین صادقی، محمد نصرتی، مهدی مهدوی‌کیا، فریدون زندی، علی کریمی، آندرانیک تیموریان، محرم نویدکیا، مهرزاد معدنچی، مسعود شجاعی، وحید هاشمیان هانوفر، علی دایی، رسول خطیبی، آرش برهانی، غلامرضا عنایتی،جواد کاظمیان در لیست تیم ملی وجود داشت.
مهرزاد معدنچی و جواد کاظمیان ۲ پرسپولیسی دعوت شده از سوی برانکو ایوانکوویچ به تیم ملی بودند و در نقطه مقابل، وحید طالبلو، غلامرضا عنایتی و امیرحسین صادقی بازیکنانی بودند که از تیم استقلال به اردوی ملی فراخوانده شدند.
ایران در جام جهانی ۲۰۰۶ به همراه پرتغال، آنگولا و مکزیک در گروه D این رقابت‌ها قرار گرفت و بازی اول را در ورزشگاه نورنبرگ در حضور ۴۱۰۰۰ تماشاگر و برابر مکزیک برگزار کرد. در پایان ایران با نتیجه ۳–۱ بازی را واگذار کرد. تک گل ایران را گل‌محمدی به ثمر رساند. پس از این بازی به شدت از حضور علی دایی در تیم انتقاد شد و این بازیکن در بازی بعد بر روی نیمکت نشست. در بازی دوم تیم ملی با نتیجه ۲–۰ باخت. بازی با پرتغال در فرانکفورت روز ۲۷ خرداد و در حضور ۴۸۰۰۰ تماشاگر برگزار شد. بازی سوم ایران روز ۳۱ خرداد در لایپزیک در حضور ۳۸۰۰۰ تماشاگر مقابل آنگولا انجام شد. در این بازی نیز ایران مقابل حریفی که نخستین حضور خود را در جام جهانی تجربه می‌کرد با نتیجه ۱–۱ متوقف شد. تنها گل ایران را سهراب بختیاری‌زاده به ثمر رساند. با این تساوی ایران تنها یک امتیاز کسب کرد و از راه‌یابی به دور بعد بازماند.
نمایش ضعیف ایران انتقادات مردم و مطبوعات را به دنبال داشت. استفاده از علی دایی که در آن زمان ۳۶ ساله بود، عدم استفاده از برخی بازیکنان، ضعف مهاجمان که هیچ گلی به ثمر نرساندند، ضعف جسمانی بازیکنان، فقدان انسجام تیمی و حاشیه‌های فراوان اطراف تیم ملی برخی از این انتقادات بود.
جام جهانی ۲۰۱۴ و دفاع سرخابی کارلوس کی‌روش
تیم ملی فوتبال ایران درجام جهانی ۲۰۱۴ برزیل در گروه ششم این رقابت‌ها با تیم‌های آرژانتین، نیجریه و بوسنی و هرزگوین هم گروه شد تا پس از هشت سال دوری دوباره پا به این رویداد بگذارد.
رحمان احمدی، علیرضا حقیقی، دانیل داوری، مهرداد بیت‌آشور، هاشم بیگ‌زاده، پژمان منتظری، سیدجلال حسینی، امیرحسین صادقی، احمد آل‌نعمه، مهرداد پولادی، حسین ماهینی، خسرو حیدری، محمدرضا خانزاده، آندرانیک تیموریان، جواد نکونام، قاسم حدادی‌فر، رضا حقیقی، بختیار رحمانی، احسان حاج‌صفی، اشکان دژآگه، مسعود شجاعی، رضا قوچان‌نژاد، علیرضا جهانبخش، کریم انصاری‌فرد، اعضای لیست کی روش برای این دروه از جام جهانی بودند.
کی‌روش برای چینش خط دفاعی تیم ملی به جز دعوت از ۲ مدافع استقلالی، به سراغ چهره‌های پرسپولیسی هم رفت و جلال حسینی، حسین ماهینی، مهرداد پولادی و رضا حقیقی را دعوت کرد تا فهرست سرمربی پرتغالی با حضور ۶ بازیکن از جمع بازیکنان سرخابی‌های پایتخت بسته شود.
تیم ملی ایران در اولین دیدار خود در جام جهانی ۲۰۱۴، به مصاف نیجریه رفت و ضمن به دست آمدن اولین تساوی جام جهانی بیستم در برزیل، اولین امتیاز تیم‌های آسیایی در این رقابت‌ها را به دست آورد.
تیم‌های آرژانتین و ایران در دومین دیدار خود در مرحله گروهی جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل در ورزشگاه مینیرو شهر بلوهوریزنته به مصاف هم رفتند که این بازی با برتری یک بر صفر آرژانتین به پایان رسید.
دیدار با بوسنی نیز ۳ بر یک به سود بوسنی به پایان رسید. ادین ژکو ، میرالم پیانیچ و ورشایویچ گل‌های بوسنی را به ثمر رساندند و رضا قوچان‌نژاد هم تک گل ایران را در دقیقه ۸۲ وارد دروازه بوسنی کرد. تیم ملی فوتبال ایران درحالی به مصاف تیم بوسنی رفت که در صورت پیروزی و شکست نیجریه، می‌توانست به دور بعدی این مسابقات صعود کند.
در رده‌بندی بهترین بازیکنان جام جهانی ۲۰۱۴ درمرحله اول بازی‌های گروهی، در بین بازیکنان ایران، مهرداد پولادی بیشترین امتیاز را کسب کرده و دژاگه، شجاعی و جهانبخش در رده‌های پایینی این جدول قرار گرفته‌اند.
جام جهانی ۲۰۱۸، آبی ها بیشتر به چشم کی روش آمدند
ایران در این دوره در کشور روسیه با مراکس، اسپانیا و پرتغال هم گروه شد و علیرضا بیرانوند، رشید مظاهری، امیر عابدزاده، مجید حسینی،میلاد محمدی، محمد خانزاده، مرتضی پورعلی ،پژمان منتظری، رامین رضاییان، روزبه چشمی،احسان حاج صفی،کریم انصاری فرد، مسعود شجاعی، مهدی ترابی، امید ابراهیمی، سعید عزت اللهی، علیرضا جهانبخش،اشکان دژآگه،مهدی طارمی،رضا قوچان نژاد،سامان قدوس، سردار آزمون و وحید امیری ترکیب لیست ایران را تشکیل می دادند.
کی‌روش برخلاف دوره قبلی جام جهانی که بیشتر از بازیکنان پرسپولیس دعوت به‌عمل آورده بود، برای جام جهانی ۲۰۱۸ به سراغ استقلالی‌ها رفت و مجید حسینی، پژمان منتظری، روزبه چشمی و امید ابراهیمی را به اردوی ملی فراخواند. در نقطه مقابل، سرمربی پرتغالی تیم ملی علیرضا بیرانوند و وحید امیری را از جمع بازیکنان پرسپولیس به تیم ملی دعوت کرد که به جز پژمان منتظری، سایر بازیکنان دعوت شده از ۲ تیم استقلال و پرسپولیس فرصت بازی در جام جهانی ۲۰۱۸ را هم به‌دست آوردند.
نخستین بازی تیم ملی در جام جهانی ۲۵ خرداد ۱۳۹۷ در ورزشگاه کرستوفسکی سن پترزبورگ مقابل مراکش برگزار شد. در دقیقه ۹۵ آن دیدار روی ارسال احسان حاج صفی، گل به خودی عزیز بوهدوز یکی از ناب ترین لحظات تاریخ فوتبال ایران را رقم زد و سبب برتری یک بر صفر ایران شد. این دومین برد تیم ملی در ادوار جام جهانی بود
۳۰ خرداد ۹۷ ایران و اسپانیا برای انجام دادن دومین بازی خود در این رقابت ها در ورزشگاه کازان آره نا مقابل هم قرار گرفتند. قفل دروازه ایران در دقیقه ۵۴ این بازی روی اشتباه رامین رضائیان و برخورد توپ به پای دیه گو کاستا شکست. پس از این گل ایران یک بار توانست با ضربه سعید عزت اللهی به گل برسد اما آندرس کونها اروگوئه ای با استفاده از سیستم VAR این گل را مردود اعلام کرد.
آخرین بازی ایران در مرحله گروهی جام جهانی ۴ تیر ۱۳۹۷ برابر پرتغال در ورزشگاه موردوویا آره نا سارانسک برگزار شد. پیش از این بازی شاگردان فرناندو سانتوش با ۴ امتیازی که از دیدارهای قبلی خود مقابل اسپانیا و مراکش کسب کرده بودند در رتبه دوم جدول گروه B قرار داشتند و ایران ۳ امتیازی برای صعود از گروه باید در این دیدار به پیروزی می رسید.
در دقیقه ۵۳ بازی داور پاراگوئه ای با استفاده از سیستم کمک داور ویدیویی خطای سعید عزت اللهی روی کریستیانو رونالدو را اعلام کرد تا دارنده پنج توپ طلای جهان برای دومین برای ضربه پنالتی زدن سمت دروازه ایران در دوران بازی ای اش پشت توپ بایستد اما این بار علیرضا بیرانوند برخلاف ۱۲ سال پیش که ابراهیم میرزاپور موفق به مهار ضربه CR۷ نشد توانست پنالتی رونالدو را مهار کند و امید را برای بازگشت نتیجه به تیم ایران بازگرداند. مهار این پنالتی ماجرای «چطوری کریس؟» را برای مردم ایران تا مدت ها به سوژه طنزی تبدیل کرد.
اوج حساسیت این بازی در ۱۰ دقیقه پایانی اتفاق افتاد. جاییکه کاسرس با وجود استفاده از کمک داور ویدیویی کریس را با وجود ضربه زدن به مرتضی پورعلی گنجی از زمین‌اخراج نکرد اما در دقیقه ۹۲ پس از برخورد ضربه سر سردار به دست سدریک سوارز این بار VAR را به سود ایران تائید کرد تا کریم انصاری فرد برای پنالتی زدن پشت توپ بایستد. کاپیتان تیم ملی در آن دقایق پنالتی اش را به گل تبدیل کرد تا با تساوی کشیده شدن بازی حتی یک ایرانی هم در آن دقایق روی زمین نماند و بی تاب به ثمر رسیدن گل برتری شاگردان کی روش باشد.
تیم ملی در پایان جام جهانی ۲۰۱۸ با ۳ بازی، یک برد، یک تساوی، یک باخت، ۲ گل زده، ۲ گل خورده، تفاضل گل صفر و ۴ امتیاز در جایگاه هجدهم قرار گرفت و بهترین نتیجه تاریخ حضورش در بزرگ ترین آوردگاه جهان فوتبال را ثبت کرد.
استقلال در ادوار جام جهانی ۱۸ بازیکن در فهرست تیم ملی داشته، آن طرف تر ۱۷ بازیکن از پرسپولیس در دوره های مختلف جام جهانی همراه تیم ملی بودند. کارلوس کی‌روش هنوز فهرست تیم ملی را برای حضور در جام جهانی نهایی نکرده اما با توجه به حضور ۵ پرسپولیسی و ۳ استقلالی در ترکیب فعلی تیم ملی اگر اوضاع به همیین شکل پیش برود، پرسپولسی ها از رقیب سنتی خود جلو می افتند و آمار به سمت قرمز های پایتخت تغییر می کند. روزبه چشمی، علیرضا بیرانوند و وحید امیری هم این فرصت را دارند تا به رکورد امیرحسین صادقی برسند و حضور در ۲ جام جهانی مختلف را به عنوان بازیکنان استقلال و پرسپولیس تجربه کنند.باید دید لیست نهایی تیم ملی متشکل از نام چه بازینانی خواهد بود./ریحانه اسکندری
