به گزارش آوای خزر، کتاب کورش بزرگ، مجموعه مقاله‌های همایش «کورش بزرگ» (انجمن افراز ـ. ١٣٩٥)، توسط انتشارات شورآفرین منتشر شد.
«کورش بزرگ» عنوان همایشی علمی بود که انجمن فرهنگی افراز، با همکاری شماری از نهاد‌های علمی کشور، برای آن در ده محور (۱. کورش در تاریخ؛ ۲. کورش و هویت ایرانی؛ ۳. کورش در اساطیر؛ ۴. کورش و ادیان؛ ۵. کورش در تاریخ‌نگاری معاصر؛ ۶. کورش و حقوق اقوام؛ ۷. کورش و ذوالقرنین؛ ۸. کورش و سرشت فرمانروایی در ایران؛ ۹. کورش و مدارا، صلح و فرهنگِ آشتی؛ و ۱۰. کورش و باستان‌شناسی و هنر هخامنشی) در آغاز تابستان سال ۱۳۹۵ خورشیدی فراخوان مقاله داده بود. انجمن فرهنگی افراز، که آن هنگام پیشینه‌ای پانزده‌ساله در برپایی نشست‌ها، کلاس‌ها و همایش‌های ایران‌شناسی داشت، با همکاری نهاد‌هایی علمی همچون «مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی»، «انجمن جامعه‌شناسی ایران»، «انجمن علوم سیاسی ایران»، «انجمن علمی مطالعات صلح ایران»، «انجمن ایرانی تاریخ» و «خانه اندیشمندان علوم انسانی» به همراهِ «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» و «موزه ملی ایران» قصد داشت همایش «کورش بزرگ» را برگزار کند.
هیأت‌علمی و گروه داوران این همایش از استادانِ صاحب‌نامی، چون عبدالمجید ارفعی، ناصر تکمیل‌همایون، میرجلال‌الدین کزازی، حمید احمدی، اصغر دادبه، کتایون مزداپور، حکمت‌الله ملاصالحی، داود هرمیداس‌باوند و رضا شعبانی تشکیل شده و استادانی، چون دکتر محمدتقی ایمان‌پور، دکتر عبدالصالح جعفری، دکتر زهره زرشناس، دکتر روزبه زرین‌کوب، دکتر محمدعلی دادخواه، دکتر اسماعیل سنگاری، دکتر صدرالدین طاهری، دکتر امیرحسین ماحوزی، دکتر علی مرشدی‌زاد، دکتر سیدآیت‌الله میرزایی، دکتر محمد میرشکرایی، دکتر مصطفی ندیم، دکتر سیروس نصرالله‌زاده، دکتر شروین وکیلی و دکتر شهرام یوسفی‌فر با آن همکاری داشتند. دکتر زاگرس زند دبیر علمی و علیرضا افشاری دبیر اجرایی همایش بود.
برای همایش بخشی جنبی نیز در نظر گرفته شده بود تا دست‌آورد‌های هنریِ علاقه‌مندان ــ فیلم، پویانمایی، نمایش، هنر‌های تجسمی، داستان، نمایشنامه، شعر، عکس، گرافیک، ... ــ را در راستای هدف‌های برنامه پذیرا باشد. همایش، برای این منظور، از یاری «مرکز آموزش علمی کاربردی فرهنگ و هنر واحد ۴۶ تهران» و استادانی در حوزه‌های مختلفِ هنری بهره می‌برد، که در بخش پیوستِ این کتاب سروده‌های دریافتی برای همایش قرار گرفته است.
برای همایش و به قصد فرهنگ‌سازی سه پیش‌نشستِ «علوم سیاسی و ایران باستان»، «علم جامعه‌شناسی و ایران باستان» و «مطالعات صلح و ایران باستان» نیز با نهاد‌های علمی همکار (انجمن‌های «جامعه‌شناسی ایران»، «علوم سیاسی ایران» و «مطالعات صلح ایران») برگزار شد که سخنرانی‌های انجام‌شده در کتاب گرد آورده شده است. زمان برنامه پایانی همایش که قرار بود هفتم آبان‌ماه ۱۳۹۵ خورشیدی در «موزه ملی ایران» برپا شود به دلایلی به سی‌ام دی‌ماهِ همان سال در «دایره‌المعارف بزرگ اسلامی» انداخته شد، اما در آن تاریخ نیز برگزار نگردید.
در این کتاب، از آن‌جا که این همایش نخستین همایش با فراخوانِ همگانی در نوعِ خود برای موضوع «کورش بزرگ» بود و با رویدادِ گردهماییِ پرشُمار علاقه‌مندانِ تاریخ و فرهنگ ایران در هفتم آبان‌ماه سال ۱۳۹۵ در آرامگاه آن شخصیت تاریخی هم‌زمان شد، کوشیده شده است که بیشینه مستنداتِ در پیوند با همایش در بخش گزارش همایش و پیوست‌های آن گرد آورده شوند.
گفتنی است در این سال‌ها برای بسیاری از شخصیت‌ها و نیز مناسبت‌های فرهنگی و تاریخی کشور بر دستِ نهاد‌های علمی و شبه‌علمی همایش‌هایی گرفته شده است، اما برای مهم‌ترین شخصیت تاریخی کشورمان، که یک‌پارچگیِ حوزه‌ی فرهنگی و تمدنی‌مان و شکل‌گیریِ کشور دیرپای‌مان ایران را مدیون تلاش‌های هدف‌مند و به‌ویژه انسان‌سازِ او هستیم، تا کنون همایشی علمی برپا نشده بود. این سبب شد تا بارِ چنین حرکتی بر دوشِ سازمانی مردم‌نهاد که، بیش‌تر، کار‌هایی ترویجی در حوزه تاریخ و فرهنگ ایران انجام می‌دهد قرار گیرد.
انجمن فرهنگی افراز که خویش‌کاری خود را از سال ۱۳۸۰ خورشیدی با آرمانِ «آشناسازی جوانان با فرهنگ و تمدن ایران‌زمین» و نیز «پاسداری از ارزش‌های فرهنگی و گرامی‌داشت فرهنگ ملی ایرانیان» آغاز کرده به عنوان سازمانی مردم‌نهاد، در زمینه‌های ایران‌شناسی و ایران‌پژوهی، تقویت هویت ایرانی از راهِ آشناسازی مردم با ریشه‌های فرهنگ ملی ایران، پاسداشت میراث فرهنگی و طبیعی، و بهسازی فرهنگی و اجتماعی فعالیت می‌کند.
در این کتاب ۲۵ مقاله برتر از ۴۸ مقاله دریافتی، که در هر محور تخصصی هر کدام بر دست دو استاد داوری شدند، به چاپ رسیده است.
