آوای خزر – آزاده بابانژاد: پناهگاه حیات وحش میانکاله بار دیگر طعمه آتش شد، این ذخیرهگاه زیستکره با شروع فصل گرما بیشتر قربانی میشود، تجربه سالها فعالیت خبری و گفتگو با مدیران حوزه محیط زیست درباره آتشسوزیهای میانکاله نشان داد که تاحدودی تمام این حوادث برای تسویه حسابهای شخصی ذینفعان میانکاله و متخلفان محیط زیست است.
اگر بخواهیم مقایسهای بین آنچه که عامل انسانی از روی خطا و عامل انسانی از روی قصد انجام داده است داشته باشیم؛ میبینیم که میزان خسارت، حداکثر چند هکتار در برابر حداقل چند ده هکتار است.
ساعت 13 روز گذشته بود که گزارشی از آتشسوزی در منطقه جهانشاهی حوالی کانال خزینی (مابین میانقلعه و کانال خزینی) به محیط زیست شهرستان بهشهر اعلام شد.
باتوجه به وزش باد در منطقه و نبود تجهیزات کافی، کار اطفای حریق به سختی صورت گرفت، این پناهگاه هرساله با چنین حوادثی روبروست، درخواست کمک از شهرداری و بندرامیرآباد و منتظر ماندن برای اعزام امکانات به میانکاله نشان میدهد که امکانات موجود آن کافی و یا حتی در حد استاندارد نیست.
علیرغم ارائه گزارشات آتشسوزی بر اثر خطای انسانی و بعضاً حوادث طبیعی که قلب میانکاله را میسوزاند و این مسائل هرساله تکرار میشود؛ امکاناتی درخور به این منطقه اختصاص داده نشده است.
میانکاله بیش از 68 هزار و 800 هکتار وسعت دارد و در این بیکرانهی منحصربهفرد تنوع زیستی، هم بلحاظ نیروی انسانی و هم تجهیزات نیازمند توجه است. هر محیطبان باید دستکم به اندازه 10 نفر فعالیت داشته باشد، این تنها برای روزهای عادی است؛ در روزهای بحرانی مانند فصل شکار، تعطیلات و روزهای گرم سال باید انرژی و توان بیشتری بگذارند.
اتفاقاتی که در این زیستکره از سوی متخلفان صورت میگیرد به دلیل امنیت و خلأهایی است که آنها احساس میکنند و از این منظر به محیط زیست ضربه میزنند، هر چند میزان تخلفات کاهش پیدا کرده است اما کیفیت تخلفات وارد مرحله جدیدی شده است و هر مورد از آن، خسارتهای زیادی را بر پیکرهی شکنندهی محیط زیست وارد میکند، ضمن اینکه تجهیزات متخلفان قابل مقایسه با تجهیزات و امکانات موجود محیط زیست نیست، چه اینکه گاه با اسلحه جنگی نیز به میدان میآیند و سال گذشته یک مورد در مناطقی از استان مازندران اتفاق افتاد.
آتشی که ظهر روز چهارشنبه در میانکاله رخ داد؛ سرانجام در ساعت 30 دقیقه بامداد با بکارگیری امکانات تاسیسات بندری و شهرداری و محیط زیست بهشهر و حومه خاموش شد.
اینکه وسعت آتشسوزی 300 یا 500 هکتار شده است مهم نیست، اینها فقط اعداد هستند. حتی آتش گرفتن یک سانتیمتر از منابع طبیعی بویژه در منطقهای چون میانکاله که کلکسیون و ذخیرهگاهی از پوشش گیاهی و تنوع جانوری است؛ برای طبیعت گران تمام میشود.
بخشی از علت جذب دیرهنگام آب در خاک و وقوع سیلابها که از مناطق بالادست جنگلی به سمت مناطق شهری و دشت میآیند را باید در همین آتشسوزیها جستوجو کرد. آتش که به جان منابع طبیعی بیفتد؛ خاصیت بیولوژیکی و فیزیکی خاک آسیب میبیند؛ میکروارگانیسمها، مواد آلی و پویایی عناصر غذایی آن دستخوش تغییر میشود که بازیابی این شرایط نیاز به زمان زیادی دارد.
میانکاله نیمروز کامل در آتش سوخت. رئیس اداره محیط زیست بهشهر میگوید: وسعت آتشسوزی 300 هکتار است که 70 درصد آن سازیل و تمشک و 30 درصد نیز انارستان بوده است.
"علاوه بر آن، متاسفانه تعداد زیادی از جوجهقرقاول، تعدادی خرگوش، اردک و شغال نیز در آتش سوختند".
شب گذشته حسینعلی ابراهیمی مدیرکل حفاظت محیط زیست، علیاصغر احمدی مدیرکل بحران و نادر آهنگر فرمانده یگان حفاظت محیط زیست مازندران در میانکاله حضور داشتند و وسعت و حجم آتش را از نزدیک دیدند.
محیط زیست استان بلحاظ امکانات و نیروی انسانی که در اختیار آنها قرار گرفته است؛ بیش از حد توان خود در حال فعالیت است و آنهم در حالیکه حقوق ناچیزی دریافت میکنند، در آتشسوزی روز گذشته در میانکاله، محیط زیست بسیار بیشتر از توان خود پای کار آمد. متاسفانه نیروهای مردمنهاد و تشکلها حضور بسیار کمرنگ و نزدیک به صفر داشتند و این گلایه بر آنها وارد است که در چنین زمانی میدان را خالی گذاشتند.
میانکاله هر ساله طعمه آتش میشود، تجهیزات و امکانات مطابق با شرایط طبیعی برای اطفای حریق ندارد، نیروی انسانی اندکی برای حفاظت دارد، اعتبارات اندکی برای آموزش و حفاظت حوزه محیط زیست در اختیار استانها ازجمله مازندران قرار میگیرد، خشکسالی نیز بر تالاب میانکاله سایه افکنده است، اکوسیستم خاکی آن نیز همواره دستخوش آسیب متخلفان است.
حال محیط زیست خوب نیست، حال میانکاله هم خوب نیست، این ذخیرهگاه بیوسفر نیاز به مراقبت بهتری دارد، میانکاله محل تسویه حسابهای شخصی نیست، تنها جزیره و منطقهی تاحدودی بکر در تمامی حاشیه خزر، همین میانکاله – بهشت پرندگان مهاجر است، متخلفانی که عامل آتشسوزی در میانکاله هستند باید به معنای واقعی مجازات شوند.
آنها نهتنها پوشش انار، سازیل و بوتههای تمشک در وسعت 300 هکتار را از بین بردهاند؛ بلکه تنوع جانوری را نیز دستخوش آسیب کردند؛ درست زمانی که زادآوری قرقاول به اوج و به روزهای پایانی رسید، آتش به جان میانکاله افتاد. بسیاری از جوجهقرقاولها در آتش سوختند و تعدادی از دیگر گونههای جانوری نیز. متهم یا متهمان باید برای این رفتار فاجعهبار برابر با قانون مجازات شوند.امیدواریم همانگونه که آنها به طبیعت رحم نکردند، دستگاه قضایی نیز به عاملان این جنایت رحم نکند و آستین همت را برای مجازات مجرمان بالا بزند.
اخبار مازندران
انتهای پیام/ 1354