به گزارش آوای خزر، فیلم های کمک آموزشی بیشترین نوع سازگازی را با انواع روش های نوین تدریس از جمله یادگیری معکوس، تدریس تعاملی و مشارکتی، آموزش الکترونیکی و آموزش از راه دور را دارند، بنابراین به هیچ عنوان نمی توان تاثیر فیلم اموزشی در یادگیری را نادیده گرفت.
آنچه که حائز اهمیت است بهره‌گیری از فیلم های آموزشی می باشد که بر اساس استانداردهای آموزشی تهیه شده‌اند نه فیلم های غیر استاندارد که با ارائه‌ی محتوای مازاد بر نیازهای آموزشی دانش آموزان موجب سردرگمی آنها می شود، بنابراین در این مقاله قصد داریم به بررسی اهمیت آموزش تصویری و تاثیر فیلم اموزشی بر یادگیری دانش آموزان بپردازیم.
اهمیت آموزش تصویری
فیلم های آموزشی منبع فوق العاده‌ای برای آموزش تصویری محسوب می شوند. در آموزش تصویری مهارت‌های شنیداری و دیداری دانش آموزان به یک اندازه به چالش کشیده می شوند. توانایی‌های افراد در یادگیری متفاوت می‌باشد، برخی از دانش آموزان بصری هستند، بدین ترتیب که فرایند یادگیری برای انها زمانی سودبخش خواهد بود که تمامی اطلاعات و داده‌ها را در قالب نوشتار و یا تصاویر دریافت کنند. فرایند یادگیری در برخی از دانش آموزان از طریق شنیدن اتفاق می افتد به بیانی دیگر، این گروه از دانش آموزان سمعی هستند. اما به طور کلی طبق تحقیقات انجام شده 50 درصد یادگیری افراد از آنچه که می بینند و می شنوند، حاصل می شود.
علاوه بر اهمیت و مزیتی که آموزش تصویری برای یادگیری دانش آموزان دارد، زمینه را برای به کارگیری متدهای نوین تدریس و آموزش به ویژه در مقطع دبستان در اختیار معلمین قرار می دهد. فیلم های کمک آموزشی بخش جدایی ناپذیری از آموزش تصویری هستند که ضمن هموارسازی مسیر یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان باعث افزایش جذابیت یادگیری برای آنها نیز می شود. میزان اهمیت و تاثیر فیلم اموزشی در یادگیری را می توان با در نظر گرفتن مزایای تماشای ویدیو و فیلم‌های آموزشی بررسی نمود.
مزایای استفاده از فیلم های آموزشی
از جمله مزایای استفاده از فیلم های آموزشی که فرایند تدریس و یادگیری را بیش از پیش کارآمد نموده است می توان موارد زیر را نام برد:
- ایجاد جذابیت در تدریس و افزایش علاقه مندی دانش آموزان به یادگیری
- دسترسی سریع و آسان به دوره‌های تدریس معلمان و منابع آموزشی معتبر
- یادگیری از طریق فیلم های آموزشی موجب شده تا دانش آموزانی که در مناطق روستایی زندگی می کنند بتوانند از شرایط و خدمات آموزشی یکسانی برخوردار شوند.
- میسر ساختن آموزش مجازی و از راه دور
- آموزش مفهومی و درک عمیق مطالب
- بهره گیری از محتوای فیلم‌های آموزشی به دفعات زیاد و امکان کنترل کردن فرایند آموزشی ( تنظیم به جلو، عقب، توقف، مکث، افزایش سرعت ویدیو و ....)
- امکان یادگیری بدون محدودیت مکانی و زمانی
- فیلم های آموزشی مانع از حوصله سر بر شدن فرایند تدریس و یادگیری می شوند
معرفی فیلم های آموزشی
ویدیو، کلیپ و فیلم‌های کمک آموزشی از جمله ابزارهای پرکاربرد یادگیری محسوب می‌شوند که در مقایسه با سایر رسانه‌های تصویری از جذابیت بیشتری برخوردار هستند و دانش آموزان علاقه و تمایل بیشتری به آنها دارند. علاوه براین فیلم های آموزشی این فرصت را به دانش آموزان می‌دهند که با توجه به نیازهای آموزشی که دارند به دفعات از محتوای فیلم‌ها استفاده کنند، که در همین راستا مطالب دوره، تکرار و تمرین می‌شوند و در نهایت در ضمیرناخودآگاه فرد یادگیرنده تثبیت می‌شوند.
سالانه انواع فیلم های آموزشی با ارائه‌ی متدهای آموزشی مختلف، با هدف ارتقای سطح علمی دانش آموزان و فراهم آوردن شرایط یادگیری و تحصیل آسان برای تمامی دانش آموزان طراحی و عرضه می شوند. سی دی های لوح دانش، فیلم های آموزشی گام و دی وی دی های رهپویان دانش و اندیشه از جمله پرمخاطب ترین فیلم های کمک اموزشی هستند که آموزش را جذاب نموده و باعث تکمیل شدن فرایند یادگیری دانش آموزان می‌شوند
به عنوان مثال مجموعه فیلم های آموزشی رهپویان دانش و اندیشه با در نظر گرفتن نیازهای آموزشی دانش آموزان در مقاطع تحصیلی مختلف به ارائه محتوای آموزشی جذاب و کارآمد در قالب دی وی دی های آموزشی پرداخته است. از جمله ویژگی‌هایی که باعث اثربخشی مجموعه فیلم‌های آموزشی رهپویان شده است می‌توان موارد زیر را نام برد:
- آموزش تمامی مطالب کتاب به صورت خط به خط
- یادگیری روش‌های تست زنی، تدریس مفهومی تمام دروس
- استفاده از استادان مولف کتاب های درسی
- فعال نگه داشتن دانش‌آموزان با ارائه مثال و حل تمرین
- دسته بندی تمام مباحث برای یادگیری بهتر و آشنایی با مباحث مختلف
- حل تمرینات مختلف در پایان هر فصل از کتاب
لذا با توجه به مزیت‌هایی که رسانه‌های تصویری در فرایند تدریس و آموزش دارند، اهمیت تاثیر فیلم اموزشی بر یادگیری دانش آموزان چندین برابر شده است، معلمین تلاش می‌نمایند تا با هدف بهینه سازی و افزایش بازدهی سطح یادگیری، استفاده از فیلم‌های آموزشی را در برنامه و طرح درس‌های خود بگنجانند.
مقایسه فیلم آموزشی و کتاب درسی
کتاب‌ها و فیلم های آموزشی از جمله پرکاربردترین ابزارهای کمک آموزشی در طول تحصیل دانش آموزان در مقاطع مختلف هستند که هر یک به نوبه‌ی خود کاربرد متفاوتی دارند و دامنه‌ی اثربخشی آنها نیز متفاوت می باشد.
با این حال فیلم‌های آموزشی نسبت به کتاب‌های کمک درسی مخاطب بیشتری دارند.
از جمله دلایلی که باعث می‌شود دانش‌آموزان به تماشای فیلم‌های آموزشی تمایل بیشتری نسبت به مطالعه‌ی کتاب‌های درسی نشان دهند، تعاملی بودن فیلم‌ها و امکان برقراری رابطه‌ی سمعی و بصری با آنها می باشد. ضمن آنکه مطالعه و روخوانی کتاب‌های درسی برای دانش‌آموزان یک فرایند خسته کننده می‌باشد که جذابیتی برای آنها ندارد و در نهایت باعث کاهش بازدهی دانش آموزان می شود.
از دیگر مزیت‌های نسبی فیلم آموزشی نسبت به کتاب می‌توان به درک عمیق‌تر و آموزش مفهومی با فیلم اشاره کرد، دانش آموزان نیازمند این هستند که مطالب را به بیانی ساده و روشن دریافت کنند و با دریافت تمرین‌ها و نمونه سوالات متعدد به فهم عمیق از مطالب درسی دست یابند. به بیانی دیگرفیلم‌های آموزشی عملکردی همچون تدریس معلمین در کلاس‌های حضوری دارند، در حالی که دانش آموزان با مطالعه کتاب درسی تنها حجم زیادی از جملات و مطالب را بدون تجزیه و تحلیل به خاطر می سپارند که در طولانی مدت اثربخش نخواهد بود.
سخن آخر
خرید کتاب های کمک آموزشی از تمامی مغازه های سطح شهر امکان پذیر است و به راحتی تامین می شود؛ اما ممکن است تعدادی از والدین برای خرید فیلم های آموزشی دچار تردید باشند. خوب است بدانید که به چیج وجه نباید در این مورد نگران بود. برای خرید دی وی دی های آموزشی رهپویان دانش و اندیشه، گام و لوح دانش کافی است نام رایاد را در گوگل جست و جو کنید و یا به صورت مستقیم به سایت rayad.org سر بزنید، سفارش خود را ثبت کنید و در کمترین زمان ممکن بسته آموزشی را درب منزل خود تحویل بگیرید.
فراموش نکنید که تهیه‌ی فیلم های کمک آموزشی نسبت به خرید کتاب‌های درسی مقرون به صرفه‌تر است، ضمن آنکه دانش آموزان بدون هیچ محدودیتی در شرایط مختلف می‌توانند از فیلم‌های آموزشی بهره ببرند
