شاید بارها از زبان گردشگران خارجی در قالب مصاحبه و یا کلیپ‌های ویدئویی کوتاه شنیده یا خوانده‌اید که ایران از هر نظر، بی‌نظیر است. مهمان‌نوازی ایرانیان گردشگران را به آرامش می‌رساند. کسی که به ایران می‌آید انگار در خانه و موطن خود است و احساس غریبی نمی‌کند. یا تنوع جاذبه‌های ایران در دنیا منحصربه‌فرد است. ایران جاذبه‌‌هایی از طبیعت سرسبز، طبیعت کویری، میراث تاریخی بی‌نظیر و شگفت‌انگیز را در خود جای داده است. غذاهای ایران اگر برای توریست‌ها تنوع نداشته باشد بازهم حتی همین آش رشته و آش دوغ ایران برایشان خاطره‌انگیز است و مهمتر از همه امنیت گردشگران در ایران قابل قیاس با بسیاری از کشورهای منطقه نیست. اما با این وجود، وقتی از کسی که در خارج از ایران است؛ بپرسید شناختش از ایران چقدر است و آیا مایل است به ایران سفر کند، قطعا با واکنش منفی او مواجه خواهید شد چراکه قبل از دیدن ایران مهمترین چیزی که در ذهنش نقش بسته، مساله احساس امنیت در ایران است.
این یک واقعیت است که "گردشگر" دقیقا مثل "سرمایه" ترسوست. یعنی از جایی که احساس ترس داشته باشد گریزان است. حتی اگر بداند آنجا برایش بهشت است ولی بدون داشتن امنیت آن بهشت را نخواهد پذیرفت. در حال حاضر دلیل چنین نگرشی موضوع بحث ما نیست که کمابیش علت پیداش این جو ایران‌هراسی را همگان می‌دانند. آنچه که اهمیت دارد این است که مهمترین کاری که ایران در زمینه جذب گردشگر میتواند انجام دهد و شاید ارزان‌ترین کار نیز باشد، این است که بتواند گروه‌های مرجع و تاثیرگذار کشورهای هدف را به ایران جذب کند. چراکه بدون استثنا هرکس که از ایران دیدن کرده است، تجربه شیرینی را با خود برده و آن را با دیگران به اشتراک گذاشته است. شاید از نظر آماری نتوان تحلیل چندان دقیقی ارائه کرد، اما به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از کسانی که سفر به ایران را انتخاب می‌کنند، اطلاعات خود را نه از تبلیغات فراگیر ایران در رسانههای جهان بلکه از شبکه‌‌های ارتباطات فردی کسب کرده‌‌‌اند.
خوشبختانه در یک سال اخیر اداره تبلیغات و بازاریابی سازمان میراث و گردشگری در جهت شناسایی و هدف‌گذاری بازارهای هدف گردشگری اقدامات مثبتی انجام داده است و تقریبا بازارهای هدف برای جذب گردشگر به ایران مشخص شده است.
یکی از مهمترین راه‌های تحقق اهداف این برنامه قطعا در این است که تورهای آشنایی با ایران به صورت جدی در دستور کار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قرار گیرد.
با توجه به جو حاکم بر تبلیغات در جهان، مطمئنا، در کنار تبلیغات فراگیر و انبوه از طریق رسانههای خارجی و یا شرکت در نمایشگاه‌‌های بین‌المللی برای روشن کردن موتور جذب گردشگر، برگزاری فم تورهای آشنایی با ایران است که با کمترین هزینه، به رشد قابل توجه گردشگر در ایران کمک خواهد کرد.
همچنان که بارها گفته‌ایم، یک گردشگر خارجی به‌طور مثال یک گردشگر اروپایی اگر به مدت یک هفته به ایران سفر کند، کل هزینههای او با پرواز و اقامت و پذیرایی در سطح درجه یک؛ حداکثر ۱۵ میلیون تومان خواهد بود. اما این پانزده میلیون تومان که به نظر ما با توجه به حداقل دستمزد و حقوق پایه کشورمان، مبلغ زیادی است، معادل یک سوم حقوق متوسط یک کارگر اروپایی است. یعنی حدود ۱۰۰۰ یورو؛ به عبارت دیگر اگر یک گردشگر اروپایی فقط ۱۵ روز از مرخصی سالیانه خود را به ایران سفر کند، به راحتی میتواند در طول آن ۱۵ روز، ۱۰۰۰ یورو پس‌انداز کند. یعنی درحالی‌که هم به مسافرت و گردش و تفریح رفته است و در خانه خود نمانده و مجبور به صرف هزینههای جاری نشده است، چیزی در حدود ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ یورو در طول مدت سفرش از هزینه‌‌هایش نیز کم خواهد شد. حال تصور کنید یک گردشگر اروپایی با حقوق یک ماه خود در ایران نه تنها میتواند به گردش بپردازد بلکه میتواند از خدمات درمانی نظیر دندانپزشکی و جراحی زیبایی و غیره نیز بهره‌مند شود.
با این حساب اگر آنها در جریان چنین مزیتی قرار بگیرند و احساس امنیت نیز داشته باشند، قطعا متقاضی سفر به ایران خواهند بود و اگر بیایند و برگردند، با توجه به تجربه‌ای که در این باره وجود دارد، به یکی از مبلغان سفر به ایران تبدیل خواهند شد. حال اگر کسانی که از نقش مرجع برخوردارند نظیر خبرنگاران، مدیران آژانس‌های گردشگری و دانشجویان و... در قالب فم تور به ایران سفر کنند، به دلیل تاثیرگذاری‌شان بر دیگران، سفرهای آنها از اثرات بیشتری برای جذب گردشگر برخوردار خواهد بود.
سازمان میراث فرهنگی میتواند با مدیریت و تشویق دفاتر خدمات سفر و گردشگری ایران به برگزاری این تورهای آشنایی، گام بزرگی را در جهت پویایی و رونق گردشگری در ایران بردارد. یکی از نکات مهم این سفرها در این است که نقل و انتقال ارز در این سفرها میتواند از طریق خود گردشگر انجام شود و گردشگران و آژانس‌ها مجبور نیستند، نسبت به انتقال ارز از طریق مبادی بانکی که با محدودیت نیز مواجه است، اقدام کنند.
حمایت از انجام این کار هزینه چندانی برای سازمان میراث فرهنگی ندارد. این سازمان با پذیرش بخشی از هزینههای فم‌تورها و نیز با ارائه تخفیف‌های قابل توجه توسط مراکز اقامتی و پذیرایی، دست‌اندرکاران تورهای ورودی را حمایت کنند. مطمئنا توسعه و رونق تورهای ورودی نه تنها در این شرایط حساس، نجات‌بخش اقتصاد ایران خواهد بود بلکه در شرایط عادی نیز نقشی ویژه در رونق اقتصادی کشور ایفا خواهد کرد.
علی محمدی گل‌گلاب، کارشناس و فعال حوزه گردشگری
انتهای پیام/۱۰۰۰
